Dự án Dự án Mô hình di sản kết nối gắn với các hành trình du lịch để phát triển cộng đồng các dân tộc thiểu số có di sản tương đồng nhằm mục đích nâng cao giá trị của tài nguyên cũng như tăng cường sự hiểu biết của người dân và bảo tồn nguồn lực địa phương thông qua việc thúc đẩy phát triển du lịch bằng cách sử dụng di sản văn hóa phi vật thể, đời sống văn hóa truyền thống của các dân tộc thiểu số được lựa chọn; đồng thời đề xuất mô hình bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể các dân tộc thiểu số gắn với du lịch hướng tới sự phát triển bao trùm. 

Đối tượng hưởng lợi là thành viên các cộng đồng, đặc biệt là cộng đồng yếu thế, sống tại địa phương nắm giữ di sản văn hóa hoặc có những gắn bó xã hội và lịch sử với các di sản; những người thực hành sáng tạo tương tác với di sản nhạc và phim của Việt Nam như: Nhà quản lý, nhà nghiên cứu, lưu trữ viên, nghệ sĩ, học sinh, sinh viên; tổ chức hoạt động trong ngành di sản, trong đó có các tổ chức du lịch văn hóa; nhà hoạt động chính sách, bộ máy quản lý hành chính cấp Quốc gia và địa phương.

Các hoạt động chủ yếu của Dự án gồm: Xây dựng mô hình kết nối di sản văn hóa phi vật thể “Lễ mừng cơm mới/lúa mới của người Bru Vân Kiều” trong hành trình du lịch di sản Quảng Bình - Quảng Trị  (triển khai trong quý IV/2022 tại huyện Lệ Thủy (tỉnh Quảng Bình) và huyện Hướng Hóa (tỉnh Quảng Trị)); xây dựng mô hình kết nối di sản văn hóa phi vật thể “Nghề dệt thổ cẩm của người Cơ Tu” trong hành trình du lịch Quảng Nam - Đà Nẵng (thời gian thực hiện quý III - IV/2022 tại huyện Hòa Vang (thành phố Đà Nẵng) và huyện Đông Giang (tỉnh Quảng Nam)); xây dựng mô hình kết nối di sản văn hóa phi vật thể “Nghệ thuật Khèn của người Mông” trong hành trình du lịch Hà Giang - Lào Cai (thực hiện trong quý III - IV/2022 tại huyện Bắc Hà (tỉnh Lào Cai) và huyện Đồng Văn (tỉnh Hà Giang).

Theo đó, Dự án sẽ tiến hành khảo sát, điều tra, thống kê, thu thập thông tin để xây dựng mô hình, nhận diện di sản văn hóa phi vật thể tương đồng của các cộng đồng dân tộc thiểu số ở khu vực lựa chọn; nhận diện sức sống của di sản trong cộng đồng và vai trò, giá trị di sản đối với cộng đồng; thuê chuyên gia nghiên cứu, chuyên gia tư vấn, hỗ trợ nghiên cứu xây dựng mô hình, đánh giá tiềm năng của di sản với tư cách sản phẩm văn hóa và khả năng phát huy của di sản với tư cách sản phẩm du lịch; xác định các điểm di sản có thể kết nối, cộng đồng có khả năng tự khai thác di sản để phát triển du lịch, địa bàn đáp ứng/có khả năng đáp ứng yêu cầu về cơ sở vật chất, hạ tầng phục vụ du lịch; tập huấn nâng cao năng lực tổ chức, quản lý, thực hành của cộng đồng, chính quyền địa phương trong việc bảo vệ, phát huy giá trị di sản gắn với phát triển du lịch bền vững và phối hợp thực hiện tạo điểm trong chuỗi liên kết, hướng tới xây dựng, hoạt động trong mạng lưới di sản tương đồng; lồng ghép các câu chuyện văn hóa tương đồng để xây dựng nội dung diễn giải, trưng bày, trình diễn, quảng bá di sản kết nối trong và ngoài cộng đồng bằng nhiều hình thức. Ngoài ra, Dự án cũng sẽ tạo điểm giao lưu trình diễn, thực hành di sản tương đồng giữa các cộng đồng chủ thể di sản văn hóa phi vật thể trong hành trình kết nối du lịch di sản các tỉnh/thành phố; xây dựng tour du lịch “Dệt dải thổ cẩm Cơ Tu”, “Kéo dài hạt lúa Bru-Vân Kiều”, “Trải nghiệm khèn Mông - Hợp âm núi rừng”; sản xuất phim về quá trình xây dựng mô hình, phục vụ công tác bảo tồn và tuyên truyền, quảng bá di sản văn hóa các dân tộc thiểu số; thông tin, tuyên truyền rộng rãi các mô hình và ứng dụng công nghệ thông tin trong xây dựng, thực hiện mô hình…

PV Hồng Mến