Năm 2020 và 6 tháng đầu năm 2021, toàn tỉnh đã triển khai thực hiện 57 đề tài, dự án nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ. Các đề tài, dự án chủ yếu tập trung vào chương trình phát triển kinh tế và văn hóa - xã hội trọng điểm của tỉnh cũng như ứng dụng tiến bộ KH&CN phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Kết quả, nhiều đề tài, dự án, mô hình mang tính ứng dụng vào điều kiện thực tiễn ngày càng cao, góp phần cung cấp các luận cứ khoa học phục vụ hoạch định chủ trương, chính sách, quy hoạch, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, góp phần tích cực vào sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế của tỉnh, tạo ra được nhiều sản phẩm, hàng hóa có năng suất, chất lượng cao, đặc biệt là trong lĩnh vực nông nghiệp, góp phần thúc đẩy sự nghiệp phát triển kinh tế xã - hội trên địa bàn tỉnh. Điển hình như Đề tài “Nghiên cứu đề xuất các giải pháp số hóa danh lam thắng cảnh và di tích lịch sử Quảng Bình trên nền tảng công nghệ Web và kỹ thuật 3D-Panoramic”; Dự án Sản xuất thử nghiệm “Viên hoàn nhỏ giọt từ chiết xuất Xuyên tâm liên (Andrographis paniculata) và andrographolid”...

Công tác ứng dụng tiến bộ KH&CN vào hoạt động sản xuất, đặc biệt trong lĩnh vực nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, ngành nghề nông thôn đã được quan tâm đầu tư đúng mức. Trong năm 2020 - 2021, các ngành, địa phương đã triển khai thực hiện 49 mô hình ứng dụng, nhiệm vụ sự nghiệp KH&CN. Nhiều dự án, mô hình ứng dụng tiến bộ KH&CN đã được áp dụng vào thực tiễn sản xuất và mang lại hiệu quả thiết thực như: Mô hình phát triển giống cam Voi bản địa trên địa bàn huyện Tuyên Hóa; thử nghiệm quy trình ương nuôi giống cỡ lớn cá Chẽm (Lates calcarifer) phục vụ nhu cầu nuôi cá mặn lợ tại Quảng Bình; mô hình ứng dụng công nghệ trồng Nho trong nhà lưới tại Quảng Bình; nuôi chim Yến lấy tổ tại huyện Lệ Thủy; trồng thử nghiệm cây dược liệu trên đất cát ở Quảng Bình; chăn nuôi Gà rừng tại huyện Quảng Trạch...

Tính đến nay, toàn tỉnh có hàng trăm nhãn hiệu được bảo hộ cho các sản phẩm sản xuất hàng hóa. Theo số liệu thống kê của Cục Sở hữu trí tuệ, từ năm 2020 đến hết tháng 4/2021, tỉnh Quảng Bình có 120 đơn nộp và 32 văn bằng bảo hộ được cấp, trong đó có một số nhãn hiệu cho các sản phẩm đặc sản địa phương được cấp văn bằng bảo hộ như nhãn hiệu tập thể “Gạo Vĩnh Tuy” của Hợp tác xã sản xuất kinh doanh dịch vụ nông nghiệp Vĩnh Trung; nhãn hiệu tập thể “Tỏi Quảng Minh” của Hợp tác xã Sản xuất tỏi sạch và Kinh doanh dịch vụ tổng hợp Cồn Nâm.

Công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức, chính sách và pháp luật về thị trường KH&CN luôn được chú trọng, thực hiện thường xuyên nhằm góp phần thúc đẩy thương mại hóa các kết quả nghiên cứu khoa học, ứng dụng và phát triển công nghệ, khuyến khích sáng tạo KH&CN trong mọi lĩnh vực của cuộc sống. Từ năm 2020 đến nay, các ngành, địa phương đã chuyển giao quyền sử dụng 58 kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ cho các tổ chức trên địa bàn tỉnh, góp phần giải quyết các vấn đề thực tế thuộc nhiều lĩnh vực y tế, văn hóa, giáo dục, nông nghiệp, du lịch… Đặc biệt, Sở KH&CN đã tổ chức thành công Cuộc thi “Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo” tỉnh Quảng Bình năm 2020 góp phần thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp, dám nghĩ, dám làm và có khát vọng lớn để biến ước mơ, ý tưởng thành hiện thực cho các tầng lớp lao động trên địa bàn tỉnh. Cuộc thi thu hút 19 hồ sơ tham gia, trong đó có 06 dự án, ý tưởng được đánh giá cao, tập trung đi vào giải quyết các vấn đề trong thực tế sản xuất kinh doanh tại địa phương.

Công tác quản lý Nhà nước về tiêu chuẩn đo lường chất lượng được duy trì thực hiện nghiêm túc thông qua tổ chức hướng dẫn, phổ biến hơn 240 tiêu chuẩn, quy chuẩn các loại; phổ biến, hướng dẫn doanh nghiệp xây dựng và áp dụng hệ thống quản lý chất lượng tiên tiến theo tiêu chuẩn quốc tế…, đồng thời kiểm tra, giám sát chất lượng sản phẩm hàng hóa 90 cơ sở với 1.400 lượt sản phẩm; kiểm tra về đo lường đối với 56 cơ sở kinh doanh trên địa bàn tỉnh, qua đó nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của các tổ chức, cá nhân, tạo môi trường kinh doanh lành mạnh, góp phần bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Nhiều sản phẩm hàng hóa được sản xuất ở địa phương có chất lượng cao và khả năng cạnh tranh lớn như: Xi măng Sông Gianh, gạch Ceramic, phân bón Sông Gianh, Nước Khoáng Bang...

Hiện nay, Bộ thủ tục hành chính (TTHC) về lĩnh vực KH&CN của tỉnh có 69 thủ tục, trong đó 69/69 TTHC đã được rút ngắn thời gian giải quyết so với quy định 10% nhằm tạo điều kiện thuận lợi và tiết kiệm thời gian chi phí của tổ chức, công dân. Các TTHC thường xuyên được rà soát sửa đổi, bổ sung theo đúng với quy định của pháp luật hiện hành, phù hợp với thực tế; công bố và niêm yết công khai trên tất cả phương tiện truyền thông theo quy định. Từ năm 2020 đến ngày 30/5/2021 đã tiếp nhận, giải quyết 148 hồ sơ TTHC, trong đó giải quyết sớm và đúng hạn 147/148 hồ sơ (chiếm 99,3%)...

Tuy nhiên, tiềm lực KH&CN chưa đáp ứng yêu cầu, đầu tư cho KH&CN còn rất thấp, đặc biệt là đầu tư từ khu vực doanh nghiệp; chất lượng một số đề tài nghiên cứu khoa học và khả năng ứng dụng vào thực tiễn chưa cao; việc nghiên cứu đề xuất đặt hàng chưa sâu sát thị trường, nhất là việc nghiên cứu những vấn đề có tính đột phá để khai thác tiềm năng, thế mạnh phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh; chưa tạo được mối liên kết 04 nhà: Nhà khoa học - Nhà nước - Nhà doanh nghiệp - Nhà nông nên sản phẩm hoạt động nghiên cứu KH&CN chưa thực sự đi sâu vào thực tiễn đời sống sản xuất; các cơ chế chính sách khuyến khích đưa tiến bộ KH&CN vào sản xuất và đời sống chưa đáp ứng được yêu cầu...

Để nâng cao hiệu quả hoạt động KH&CN và đổi mới sáng tạo năm 2022, tỉnh tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền từ tỉnh đến cơ sở trong hoạt động KH&CN; hoàn thiện và nâng cao năng lực quản lý Nhà nước về KH&CN của cơ quan quản lý KH&CN các cấp; đổi mới cơ chế quản lý, tổ chức và hoạt động KH&CN; hoàn thiện hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật về KH&CN, đưa hoạt động KH&CN đi vào nề nếp, tạo hành lang pháp lý thuận lợi để từng bước tạo lập và phát triển thị trường KH&CN. Bên cạnh đó, các cấp, các ngành và địa phương tập trung xây dựng và phát triển tiềm lực KH&CN, trong đó đặc biệt chú trọng xây dựng, đào tạo và bồi dưỡng nguồn nhân lực KH&CN; phải coi trọng bồi dưỡng nguồn năng lực nội sinh để trong một tương lai gần, đội ngũ cán bộ KH&CN tỉnh nhà đủ sức giải quyết những nhiệm vụ KH&CN trọng tâm của tỉnh; tăng cường đầu tư hạ tầng kỹ thuật, cơ sở vật chất kỹ thuật, trang thiết bị theo hướng hiện đại, độ chính xác cao, đáp ứng đầy đủ các lĩnh vực theo nhu cầu xã hội cho các đơn vị sự nghiệp, tổ chức KH&CN, phòng thí nghiệm công lập đủ năng lực đáp ứng yêu cầu của sản xuất kinh doanh và đời sống xã hội, đồng thời để phục vụ tốt công tác quản lý Nhà nước của các ngành, lĩnh vực, địa phương trên địa bàn tỉnh.

Mặt khác, các ngành, địa phương có trách nhiệm hướng dẫn giúp đỡ, hỗ trợ doanh nghiệp trong việc đổi mới công nghệ, chuyển giao công nghệ, ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật và thành tựu KH&CN, xác lập quyền sở hữu tài sản trí tuệ, khai thác thông tin KH&CN, áp dụng các hệ thống quản lý chất lượng tiên tiến theo tiêu chuẩn quốc tế, đảm bảo đo lường nhằm không ngừng nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả sản xuất - kinh doanh - dịch vụ, tăng năng lực cạnh tranh trên thị trường phục vụ hội nhập thành công; tăng cường mở rộng hợp tác khoa học với các tổ chức khoa học, công nghệ ở Trung ương và tổ chức quốc tế để tranh thủ chuyển giao, ứng dụng những tiến bộ khoa học mới, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội, đồng thời qua đó tranh thủ học tập kiến thức, kinh nghiệm, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ KH&CN địa phương.

Ngoài ra, các cấp, các ngành và địa phương đẩy mạnh hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, phong trào thi đua lao động sáng tạo trong cán bộ, công chức, viên chức và người lao động; phát huy sáng kiến cải tiến kỹ thuật, áp dụng các thành tựu KH&CN, giải pháp kỹ thuật tiên tiến vào công tác, sản xuất kinh doanh và đời sống xã hội, đặc biệt là trong việc nâng cao chất lượng, hiệu quả quản lý, cải cách hành chính, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nâng cao hiệu quả nền kinh tế - xã hội, xóa đói giảm nghèo, cải thiện đời sống Nhân dân; tạo lập môi trường dân chủ trong khoa học cho trí thức phát huy hết trí lực để sáng tạo KH&CN...

PV Mai Anh