Thông qua các Nghị quyết của Chính phủ (Nghị quyết số 21/NQ-CP và Nghị quyết số 99/NQ-CP) đã giúp địa phương chủ động, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền về thể chế, cơ chế, tài chính, nguồn nhân lực và điều kiện cần thiết khác của tỉnh cũng như cơ quan, đơn vị, địa phương được phân cấp. Trên cơ sở đó, tỉnh đã chỉ đạo sở, ban, ngành, UBND huyện, thị xã, thành phố rà soát đề xuất những nội dung phân cấp, phân quyền, ủy quyền hoặc đề xuất sửa đổi nội dung không phù hợp, quy định rõ thời gian hoàn thành và giao nhiệm vụ cụ thể để tổ chức thực hiện theo quy định của văn bản có liên quan. Từ kết quả thực hiện đó đã tạo điều kiện để tỉnh chủ động huy động, sử dụng hiệu quả hơn nguồn lực; phù hợp với điều kiện, trình độ quản lý và khả năng tiếp nhận phân cấp, phân quyền của từng cơ quan, đơn vị, địa phương, đặc biệt là bảo đảm nguyên tắc: Việc nào, cấp nào, ngành nào thực hiện công việc sát thực tế hơn, giải quyết kịp thời và phục vụ tốt hơn yêu cầu của công dân, tổ chức thì giao cơ quan, đơn vị, địa phương đó thực hiện theo quy định. Cùng với đó, hoạt động thực hiện phân cấp, phân quyền còn rút ngắn về quy trình giải quyết thủ tục hành chính do cắt giảm bước trung gian không cần thiết, quy định trách nhiệm rõ ràng giữa từng cơ quan; giảm chi phí, tiết kiệm thời gian xử lý của công dân, tổ chức khi thực hiện thủ tục hành chính; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước và làm tăng sự hài lòng của cá nhân, tổ chức đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính trên địa bàn.

Căn cứ Nghị quyết số 21/NQ-CP, Nghị quyết số 99/NQ-CP của Chính phủ, tỉnh đã ban hành một số văn bản quy định nội dung phân cấp, phân quyền đối với từng lĩnh vực. Việc phân cấp, phân quyền lĩnh vực tài chính đã đảm bảo tính chủ động của ngân sách địa phương và phù hợp với trình độ quản lý của mỗi cấp; phát triển cân đối nguồn thu ngân sách giữa từng khu vực trên địa bàn để chủ động thực hiện nhiệm vụ được giao; đảm bảo tập trung điều hành ngân sách các cấp trong phạm vi địa phương; đồng thời chủ động trong ưu tiên thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia, chính sách đối với vùng núi, vùng đồng bào dân tộc ít người, vùng có điều kiện kinh tế đặc biệt khó khăn cũng như khuyến khích phát triển vùng kinh tế trọng điểm để tăng thu ngân sách.
Bên cạnh đó, hoạt động phân cấp, phân quyền lĩnh vực nội vụ giúp tăng tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của Thủ trưởng cơ quan, đơn vị, địa phương; tăng tính chủ động, phát huy tính tự chủ, sáng tạo trong thực hiện quy định về công tác cán bộ, tuyển dụng, sử dụng và quản lý công chức, viên chức; tạo tính chủ động đối với Thủ trưởng cơ quan chuyên môn trong lựa chọn phương án tổ chức thực hiện nhiệm vụ của đơn vị sự nghiệp, tiến đến chuyển giao những nhiệm vụ hỗ trợ, phục vụ cho công tác quản lý Nhà nước, góp phần xây dựng, nâng cao đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức.

Mặt khác, vấn đề phân cấp, phân quyền về lĩnh vực xây dựng cũng đã đáp ứng yêu cầu thực tế; quy định rõ nội dung, trách nhiệm quản lý Nhà nước, trách nhiệm của chủ thể liên quan; thể hiện phân cấp mạnh hơn, làm rõ hơn trách nhiệm của các cấp, ngành và chủ thể. Nhờ vậy, cơ chế, chính sách, phân cấp, phân quyền về xây dựng, quản lý đô thị đã được tập trung hoàn thiện và có sự đổi mới mạnh mẽ, góp phần đưa trật tự xây dựng dần đi vào nền nếp, nâng cao năng lực hoạt động xây dựng, tạo thị trường minh bạch và môi trường cạnh tranh lành mạnh giữa các chủ thể tham gia hoạt động xây dựng.

Bên cạnh các kết quả đạt được, việc phân cấp, phân quyền về ngành, lĩnh vực vẫn còn tồn tại, hạn chế như: Vấn đề phân định thẩm quyền, nhiệm vụ và trách nhiệm phân cấp, phân quyền có nội dung chưa rõ ràng, thống nhất do quy định pháp luật có nội dung chồng chéo, trùng lắp về văn bản quản lý hành chính Nhà nước; nhận thức về phân cấp, phân quyền về ngành, lĩnh vực quản lý Nhà nước chưa thống nhất; việc thực hiện chế độ báo cáo, trách nhiệm giải trình trong triển khai nhiệm vụ theo phân cấp, ủy quyền có lúc chưa nghiêm; một vài lĩnh vực chưa thực sự mạnh dạn phân cấp phù hợp với đặc thù của địa phương. Cá biệt còn có cơ quan, đơn vị, địa phương chưa quán triệt, thực hiện chưa nghiêm về thẩm quyền, trách nhiệm được giao, ngại va chạm, có tư tưởng đùn đẩy trách nhiệm lên cấp trên; chậm ban hành văn bản hướng dẫn thuộc thẩm quyền…

Nhằm tiếp tục phát huy hiệu quả trong việc phân cấp, phân quyền về các ngành, lĩnh vực, giai đoạn 2021 - 2026, tỉnh đề nghị Chính phủ, các Bộ ngành Trung ương tiếp tục hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật về ngành, lĩnh vực; rà soát nhiệm vụ, quyền hạn để phân cấp, phân quyền mạnh mẽ, hợp lý giữa Chính phủ, các Bộ, ngành với chính quyền địa phương, góp phần tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động; phát huy tính chủ động, sáng tạo, đề cao tinh thần trách nhiệm của từng cấp, ngành gắn với cơ chế kiểm soát quyền lực; tăng cường tuyên truyền ý nghĩa, mục đích của việc phân cấp, phân quyền cho cơ quan hành chính Nhà nước; đưa nội dung thực hiện nhiệm vụ vào kế hoạch hoạt động hàng năm của mỗi cơ quan, đơn vị.

Song song với đó, địa phương cũng đề xuất việc tập trung hoàn thiện hệ thống các văn bản pháp luật về ngành, lĩnh vực theo một số nội dung như rà soát chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của cơ quan, đơn vị, chấm dứt tình trạng chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ, bảo đảm một việc chỉ do một cơ quan chủ trì, chịu trách nhiệm chính, phù hợp với nội dung đã phân cấp; giảm hợp lý các loại giấy phép, đơn giản hóa thủ tục hành chính trong hoạt động cấp phép; rà soát, cắt giảm mạnh thủ tục hành chính, chỉnh sửa quy trình giải quyết công việc với người dân, với doanh nghiệp còn chưa phù hợp; ban hành tiêu chí, điều kiện, tiêu chuẩn, quy chuẩn, định mức thay cho việc cấp phép (hoặc xin phép và cho phép) trong thực hiện nhiệm vụ quản lý Nhà nước đối với ngành, lĩnh vực; hạn chế quản lý Nhà nước bằng hình thức ban hành văn bản chấp thuận hoặc cho ý kiến đối với những vấn đề đã được quy định bằng tiêu chí, tiêu chuẩn, điều kiện, quy trình và đã được phân cấp quản lý; chỉ thực hiện thẩm tra, thẩm định để kiểm soát, bảo đảm tính thống nhất về chất lượng, hiệu quả trong quản lý, tránh thất thoát lãng phí; bảo đảm công khai, minh bạch, đúng thẩm quyền, đúng thời hạn trong hoạt động công vụ; đặc biệt đối với quy trình thủ tục phục vụ, giải quyết yêu cầu của người dân, doanh nghiệp.

Ngoài ra, tỉnh cũng đề nghị các Bộ, ngành Trung ương có quy định trách nhiệm báo cáo, giải trình, xử lý vi phạm theo chức năng, thẩm quyền, trách nhiệm được phân cấp; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động công vụ, quản lý Nhà nước, cung ứng dịch vụ công trên địa bàn; đồng thời tăng cường thanh, kiểm tra, giám sát của cơ quan, quản lý Nhà nước đối với nhiệm vụ đã phân cấp và xử lý nghiêm việc thực hiện trái thẩm quyền trong hoạt động công vụ.

PV Minh Huyền