Kết quả, 6 tháng đầu năm 2021, thu ngân sách trên địa bàn tỉnh đạt 3.724 tỷ đồng, bằng 84,7% so với dự toán Trung ương giao, bằng 68,6% dự toán địa phương giao, bằng 130% so với thực hiện cùng kỳ năm trước; trong đó thu cân đối ngân sách đạt 3.352 tỷ đồng, đạt 80,2% dự toán Trung ương giao, đạt 68% dự toán địa phương giao, tăng 21% so với thực hiện cùng kỳ năm trước.

So với dự toán năm có 09/15 khoản thu đạt và vượt tiến độ (50%) dự toán cả năm là thu từ doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đạt 67,48%; thu từ khu vực ngoài quốc doanh đạt 59,36%; thuế thu nhập cá nhân đạt 76,19%; thuế bảo vệ môi trường đạt 55,52%, thu lệ phí trước bạ đạt 63,87%, thu phí và lệ phí đạt 56,58% và thu tiền sử dụng đất đạt 79,11%; còn lại 05 khoản chưa đạt tiến độ của dự toán năm. So cùng kỳ có 09/15 khoản có tăng trưởng so với cùng kỳ, đó là thu từ khu vực doanh nghiệp Nhà nước Trung ương; thu từ khu vực ngoài quốc doanh; thuế thu nhập cá nhân; thuế bảo vệ môi trường; thu lệ phí trước bạ; thu phí và lệ phí; thu tiền sử dụng đất và thu xổ số kiến thiết, còn lại 06 khoản thu giảm so với cùng kỳ.

Thu thuế xuất nhập khẩu đạt 373 tỷ đồng, bằng 173% so với dự toán Trung ương giao, bằng 74% dự toán địa phương giao và tăng 349% so với thực hiện cùng kỳ năm trước. Nguyên nhân tăng thu chủ yếu là do phát sinh nhóm hàng máy móc thiết bị nhập khẩu phục vụ dự án điện gió (131 tỷ đồng, chiếm 66% số thu). Ngoài ra, một số mặt hàng có thuế phát sinh tăng như clinker, tinh quặng Ilmenite, đá vôi xuất khẩu và thạch cao, tinh bột sắn, đường và quặng sắt nhập khẩu.

Mặc dù dịch bệnh Covid-19 bùng phát và hậu quả của lũ lụt năm 2020 đã gây ảnh hưởng lớn đến tiến độ thu ngân sách Nhà nước ở các địa phương trên địa bàn tỉnh nhưng hầu hết các huyện, thành phố, thị xã đã hoàn thành, đạt và vượt tiến độ thu 6 tháng đầu năm 2021. Dự toán giao thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn năm 2021 do HĐND tỉnh giao cho các huyện, thị xã, thành phố là 3.464 tỷ đồng, do HĐND huyện giao 3.727 tỷ đồng. Đến ngày 30/6/2021, kết quả thực hiện: Huyện Minh Hóa 49,37%; Tuyên Hóa 82,02%; Quảng Trạch 95,92%; thị xã Ba Đồn 91,82%; huyện Bố Trạch 108,33%; thành phố Đồng Hới 54,57%, huyện Quảng Ninh 89,36% và huyện Lệ Thủy 78,21%.

Đối mặt với đợt bùng phát dịch Covid-19 lần thứ 4 đang có những diễn biến hết sức phức tạp trên phạm vi cả nước đã ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh, đầu tư, du lịch, hoạt động xuất nhập khẩu nhưng ngành Thuế và Hải quan đã tập trung thực hiện tốt các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho cộng đồng doanh nghiệp, người nộp thuế mà Chính phủ đã đề ra; triển khai thực hiện quyết liệt giải pháp quản lý thu ngay từ đầu năm; tập trung đánh giá kết quả thu năm 2020, xây dựng kịch bản thu ngân sách năm 2021 ứng phó với dịch bệnh; dự báo sát tiến độ thu ngân sách, đánh giá, phân tích cụ thể từng địa bàn, từng sắc thuế, rà soát, xác định chính xác những nguồn thu còn tiềm năng, các lĩnh vực, loại thuế còn thất thu để kịp thời đề xuất các giải pháp về chính sách và quản lý thu hiệu quả. Ngay từ đầu năm, các đơn vị trong toàn ngành Thuế đã triển khai đồng bộ giải pháp để tiếp tục thực hiện đề án chống thất thu ngân sách trên lĩnh vực đã được UBND tỉnh phê duyệt như: Lĩnh vực kinh doanh xăng dầu, khai thác khoáng sản, du lịch, khách sạn, nhà hàng, xây dựng cơ bản tư nhân, vận tải; triển khai chống thất thu và chấn chỉnh công tác quản lý hộ cá nhân kinh doanh nộp thuế khoán, nhất là công tác lập bộ thuế ổn định hộ cá nhân kinh doanh nộp thuế khoán năm 2021. Công tác quản lý nợ thuế đã được xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm góp phần vào việc hoàn thành dự toán thu hàng năm của ngành, vì vậy, ngoài việc tuyên truyền cho người nộp thuế nhận thức rõ trách nhiệm, nghĩa vụ của mình với Nhà nước, Cục Thuế đã triển khai các biện pháp để thu nợ đọng thuế. Tuy công tác thu hồi nợ đọng thuế đã đươc triển khai quyết liệt nhưng đến ngày 30/6/2021 tổng nợ thuế toàn tỉnh là 527 tỷ đồng, tăng 72,7 tỷ đồng (tăng 16%) so với thời điểm 31/12/2020.

Bên cạnh đó, trong bối cảnh tỉnh đặt ra nhiệm vụ trọng tâm là thực hiện “mục tiêu kép” vừa tập trung cao độ phòng, chống dịch bệnh, bảo vệ sức khỏe Nhân dân vừa triển khai thực hiện giải pháp tháo gỡ khó khăn, cố gắng duy trì sản xuất kinh doanh nhằm phục hồi phát triển kinh tế xã hội trong trạng thái bình thường mới, một số khoản chi phát sinh đột xuất lớn nhưng công tác chi ngân sách đã được thực hiện theo đúng chế độ quy định, trong phạm vi dự toán được giao đảm bảo chặt chẽ, tiết kiệm, hiệu quả. Công tác điều hành chi ngân sách cơ bản theo dự toán, kịp thời mọi hoạt động của các cấp, các ngành, cơ quan, đơn vị; tập trung kinh phí thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội, đáp ứng kịp thời kinh phí cho các hoạt động thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh, nhất là kinh phí thực hiện phòng, chống dịch bệnh, hạn hán và thực hiện một số nhiệm vụ đột xuất, quan trọng khác của tỉnh. Đặc biệt, UBND tỉnh đã có văn bản chỉ đạo các ngành thực hiện một số biện pháp điều hành ngân sách các tháng còn lại, trong đó về lĩnh vực thu ngân sách Nhà nước quyết tâm hoàn thành dự toán thu, lĩnh vực chi thường xuyên thực hiện tiết kiệm thêm 10% chi thường xuyên và cắt giảm 50% chi công tác, hội nghị kể từ ngày 15/6/2021, số chi tiết kiệm được là 30.077 triệu đồng. Ngoài ra, UBND tỉnh cũng đã chỉ đạo cắt giảm một số khoản chi không cần thiết, các khoản chi mua sắm, sửa chữa cấp từ đầu năm mà đến nay chưa triển khai sẽ bị thu hồi ngân sách các cấp.

Những tháng cuối năm 2021 dự báo còn nhiều khó khăn, thách thức, diễn biến thời tiết, thiên tai bất thường, nguy cơ dịch bệnh bùng phát, có tác động bất lợi đến sự phát triển kinh tế - xã hội và việc thực hiện các nhiệm vụ tài chính - ngân sách Nhà nước năm 2021, do đó để hoàn thành tốt nhiệm vụ tài chính - ngân sách và giữ vững cân đối ngân sách Nhà nước năm 2021, tỉnh sẽ tập trung chỉ đạo triển khai có hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp về thu - chi ngân sách Nhà nước đã đề ra từ đầu năm. Trong đó, tỉnh sẽ tập trung tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp, thúc đẩy sản xuất kinh doanh để tăng thu cho ngân sách Nhà nước, phấn đấu năm 2021 thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn đạt 5.500 tỷ đồng; triển khai các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, người lao động; tăng cường công tác quản lý thu, chống thất thu và xử lý nợ đọng thuế; rà soát, dự báo các phương án về nguồn thu, xây dựng kịch bản thu chi, điều hành ngân sách năm 2021 trong bối cảnh dịch Covid-19 gây ra để vừa hỗ trợ các doanh nghiệp theo chỉ đạo của Chính phủ vừa đảm bảo ngân sách phục vụ công tác điều hành của UBND tỉnh và phát triển kinh tế - xã hội; tổ chức điều hành, quản lý chi ngân sách Nhà nước chặt chẽ, tiết kiệm, đúng quy định, chống lãng phí; nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách Nhà nước. Ngoài ra, tỉnh sẽ tăng cường công tác quản lý thị trường giá cả, tiếp tục thực hiện nhất quán chủ trương quản lý giá theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước đối với các mặt hàng quan trọng, thiết yếu phù hợp với mục tiêu kiểm soát lạm phát năm 2021; thực hiện Đề án sắp xếp, kiện toàn, nâng cao hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh, tạo cơ chế nhằm đa dạng hóa các loại hình liên doanh, liên kết giữa các đơn vị sự nghiệp công lập và các doanh nghiệp ngoài công lập nhằm nâng cao số lượng và chất lượng cung ứng dịch vụ công; đẩy mạnh cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước theo lộ trình, kế hoạch của UBND tỉnh; tăng cường kỷ luật, kỷ cương tài chính, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.

PV Hồng Mến