“Cõng chữ lên non”

Em Hồ Thị Ái, học sinh lớp 8 Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú huyện Quảng Ninh

Đó là em Hồ Thị Ái, dân tộc Bru - Vân Kiều đến từ bản Cổ Tràng xã Trường Sơn, huyện Quảng Ninh. Ái mặc chiếc áo trắng đã ngả màu, mái tóc dài cột đơn giản sau lưng, đôi mắt to tròn đen láy và làn da nâu của nắng gió đại ngàn là những ấn tượng đầu tiên khi chúng tôi gặp em. Sinh ra trong một gia đình có 05 chị em, cuộc sống gia đình quanh năm chỉ trông chờ vào cái nương, cái rẫy. Những năm mất mùa đói kém, ngoài trợ cấp của Nhà nước, ba mẹ Ái phải lên rừng săn bắt, xuống sông đánh cá để đổi lấy cơm, gạo lo cho cuộc sống của các con. Do điều kiện khó khăn, nên các anh chị em đều nghỉ học sớm, ở nhà làm nương phụ giúp gia đình. Thấy Ái đam mê cái chữ nên cả gia đình ưu tiên cho em được đi học. Ái chia sẻ: Ngày đầu mới tiếp xúc cái chữ, em gặp rất nhiều khó khăn bởi chỉ khi đến lớp em mới nói tiếng Việt còn khi về nhà hay chơi đùa cùng bạn bè em toàn nói tiếng dân tộc. Chính vì vậy, tiếng Việt của em không tốt, nhiều lúc nản, em có ý định bỏ học nhưng nhờ sự động viên của thầy cô giáo em tiếp tục bám lớp, bám trường để học cái chữ. Để thuận tiện cho việc học tập của em, khi lên cấp 2, gia đình Ái đã làm đơn xin cho em vào học phổ thông Dân tộc Nội trú huyện Quảng Ninh. Cuộc sống mới của một đứa trẻ đang tuổi ăn, tuổi lớn, thiếu sự quan tâm chăm sóc của gia đình tưởng chừng sẽ cản trở với con đường học tập của Ái. Nhưng dưới ngôi trường thân thiện, em được người cha, người mẹ thứ hai luôn quan tâm, yêu thương, động viên, lo từng bữa cơm, tấm áo, chăm sóc em mỗi khi em đau ốm đã phần nào xóa bỏ những lo ngại buổi ban đầu.

Với quyết tâm và nỗ lực không ngừng nghỉ, Ái đã nhiều năm liền đạt học sinh tiên tiến và học sinh giỏi, giải Nhất về giới thiệu nét văn hóa và dụng cụ sản xuất của đồng bào dân tộc Bru Vân Kiều, giải Nhì Hội thi kể chuyện Bác Hồ và Hội thi vở sạch chữ đẹp…. Để không phụ lòng mong đợi của cha mẹ, thầy cô, Ái nguyện phấn đấu trở thành người đội viên tốt, là cháu ngoan Bác Hồ, cánh chim đầu đàn, tấm gương sáng cho các bạn học tập và noi theo. Khi hỏi về ước mơ sau này của mình, Ái cười rất tươi: Em muốn trở thành cô giáo Tiểu học để về bản dạy cái chữ, dạy cách làm người tốt cho học sinh dân tộc Bru - Vân Kiều”.

Viên ngọc sáng miền sơn cước

Với phương châm: “Đừng biến trái tim mình thành một con đường để ai cũng có thể đi qua mà hãy biến nó thành một bầu trời mà ai cũng có thể mơ ước”, Dương Minh Hiền, học sinh lớp 8B, Trường THCS Lệ Ninh (huyện Quảng Ninh) đã không ngừng nỗ lực, phấn đấu vươn lên trong học tập, xứng đáng cháu ngoan Bác Hồ. Chia sẻ với chúng tôi trong nghẹn ngào nước mắt “Không được may mắn như các bạn cùng trang lứa, vừa tròn 2 tuổi, tai nạn giao thông đã cướp mất người cha kính yêu - chỗ dựa tinh thần và kinh tế của gia đình đi xa mãi mãi. Một mình mẹ tần tảo ngược xuôi sớm tối nuôi lo cho hai anh em từng bữa cơm, giấc ngủ. Nhìn dáng mẹ hao gầy, mái tóc pha sương cùng thời gian, em tự nhủ phải cố gắng học tập để đền đáp công ơn của mẹ yêu”.

Em Dương Minh Hiền, học sinh lớp 8B, Trường THCS Lệ Ninh

Với các bạn cùng trang lứa, ước mơ có thể chỉ là những sản phẩm phục vụ nhu cầu bình thường trong cuộc sống như điện thoại smatphone, máy vi tính hay được ăn những món ngon… nhưng với em ước mơ là một thứ rất quan trọng là động lực khích lệ để em vươn lên trong học tập. Để chạm tay vào ước mơ trở thành một nhà ngoại giao giỏi giang, ngay từ ngày đầu tiên đi học, Hiền đã luôn ý thức trong việc tự học và phụ giúp công việc vặt hàng ngày cho mẹ. Nhận thức được hoàn cảnh của gia đình, em chủ động học tại lớp và tại nhà, mạnh dạn trao đổi với thầy cô, bạn bè để không phải học thêm bất cứ môn học nào. Nhờ đức tính cần cù, chịu khó mà trong suốt các năm học Hiền đều đạt học sinh giỏi và giải thưởng học sinh cấp huyện, tỉnh, Quốc gia. Riêng trong năm học 2016 - 2017, em đã xuất sắc đạt giải khuyến khích giải toán qua mạng, IOE qua mạng, giải Ba học sinh giỏi Tin học lớp 8 và giải Nhất hội thi Nghi thức Đội cấp huyện.

“Cuộc đời chúng ta tựa như viên đá, chính bạn là người quyết định để viên đá ấy bám rong rêu hay trở thành một viên ngọc sáng”. Hy vọng, bằng nghị lực và quyết tâm phấn đấu, em sẽ mài dũa để một viên đá nhỏ mãi tỏa sáng và dâng hào quang cho cuộc đời.

Giấc mơ áo Blouse trắng

Nằm cách trung tâm thành phố Đồng Hới không xa, theo chân cô giáo Tổng Phụ trách Đội, Trường Trung học cơ sở số 1 Đồng Sơn (thành phố Đồng Hới), chúng tôi đến nhà em Nguyễn Việt Hoàng vào một buổi chiều của ngày hè oi ả. Chúng tôi không khỏi bàng hoàng xúc động khi được em chia sẽ về gia cảnh của mình: “Mẹ mất sớm, một mình ba tần tảo nuôi hai chị em ăn học. Năm em học lớp 5, Ba đi thêm bước nữa, tưởng chừng như cuộc sống sẽ đỡ vất vả hơn khi có mẹ chăm sóc và dạy dỗ. Nhưng niềm vui đó kéo dài không được bao lâu khi em hay tin cả ba và mẹ bị ung thư. Ba mất sau 06 tháng chữa trị không thành, mẹ thường xuyên chạy chữa thuốc thang ở trong Huế, đứa em gái vừa mới 04 tháng tuổi đã phải bỏ bú. Chưa hết, năm em gái vừa tròn 01 tuổi trong một lần bị ngã em đã bị ảnh hưởng thần kinh. Những lúc trái gió trở trời, em bị lên động kinh, sùi bọt mép, chết giả làm cả nhà hoảng sợ. Mang trong mình căn bệnh quái ác, một mình mẹ phải nuôi ba đứa con đang tuổi ăn, tuổi học nên dáng mẹ ngày càng gầy gò, ốm yếu”. Hoàn cảnh gia đình càng khó khăn, thường xuyên đối diện với sự túng quẫn, niềm vui đến trường của Hoàng ngày một giảm đi. Thế nhưng, khi nghĩ đến chỉ có con đường học vấn mới có thể thoát khỏi cái nghèo nên em luôn nhắc nhở mình cố gắng học tập. Hàng ngày, ngoài giờ lên lớp Hoàng còn tranh thủ phụ giúp công việc nhà, trông em và đi thu mua phế liệu kiếm tiền giúp mẹ trang trải cuộc sống. Hoàng chia sẻ: Vì không có thời gian học nhiều như các bạn cùng lớp nên mỗi buổi học em chú ý lắng nghe bài giảng của thầy cô giáo, tranh thủ giờ ra chơi em làm bài tập ở nhà. Những lúc học lớp chuyên, vì bài tập nhiều và khó em phải hỏi chị, cô giáo và có lúc em giải đề đến 1 - 2 h sáng mới đi ngủ. Cũng có nhiều lúc thấy các bạn được đi học thêm em chạnh lòng lắm nhưng vì hoàn cảnh gia đình mình nên em càng cố gắng học tập vươn lên đạt kết quả tốt.

 Nguyễn Việt Hoàng, học sinh lớp 9, Trường THCS số 1 Đồng Sơn

Minh chứng cho điều này, hầu như năm nào em cũng đều đạt Danh hiệu học sinh giỏi, học sinh tiên tiến, đạt giải Ba môn toán cấp thành phố, giải Nhì môn lý qua mạng cấp thành phố, giải khuyến khích giải toán trên máy tính casio cấp tỉnh… Với Hoàng, được khoác chiếc áo Blouse trắng, trở thành một bác sỹ chữa bệnh cho những bệnh nhân nghèo, có hoàn cảnh khó khăn mãi là động lực giúp em vươn tới ngày xanh.
Đây chỉ là 3 trong 45 bông hoa tiêu biểu được Ban Thường vụ Tỉnh đoàn – Hội đồng Đội tỉnh tuyên dương tại Liên hoan Thiếu nhi dân tộc tiêu biểu và thiếu nhi nghèo vượt khó”, đại diện cho những thiếu nhi có hoàn cảnh khó khăn vươn lên học tốt, tấm gương thiếu nhi tiêu biểu, xứng đáng với niềm tin của cha mẹ, thầy cô. Hy vọng trong thời gian tới, sẽ có nhiều tấm gương vượt khó học giỏi tiếp tục phát huy truyền thống của quê hương Quảng Bình anh hùng, tiếp tục hành trình thi đua học tập, rèn luyện, thực hiện tốt 5 Điều Bác Hồ dạy, xứng đáng là con ngoan, trò giỏi, đội viên tốt, cháu ngoan Bác Hồ, chủ nhân tương lai của đất nước.

Lệ Quyên (Ban Tuyên giáo Tỉnh đoàn)