Cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp trong tỉnh luôn quan tâm, tạo điều kiện và môi trường thuận lợi cho đội ngũ trí thức hoạt động, cống hiến, phát triển, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Giai đoạn 2008 - 2022, tổng ngân sách đầu tư cho khoa học và công nghệ (KH&CN) là 592.868 triệu đồng, trong đó ngân sách sự nghiệp KH&CN là 363.958 triệu đồng. Mỗi năm bình quân chi 35 - 40 tỷ đồng cho hoạt động khoa học và công nghệ. Tỉnh cũng thực hiện tốt việc bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, quyền tác giả. Từ năm 2008 - 2022, toàn tỉnh có 517 đơn đăng ký bảo hộ, cấp 341 văn bằng bảo hộ, góp phần tạo động lực cho sự sáng tạo, thúc đẩy cải tiến kỹ thuật, nghiên cứu khoa học; xây dựng cơ chế hoạt động, các diễn đàn để khuyến khích và bảo đảm quyền lợi của trí thức.

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XV, XVI, XVII luôn coi trọng phát triển đội ngũ lãnh đạo, quản lý, chuyên gia, quản trị doanh nghiệp giỏi, lao động lành nghề và cán bộ trí thức, khoa học - công nghệ có trình độ cao. HĐND, UBND đã ban hành nhiều văn bản quy định về chế độ thu hút, đãi ngộ đối với đội ngũ trí thức. Giai đoạn 2011 - 2015, tại các đơn vị, địa phương trong tỉnh đã thu hút 48 người về công tác; tuyển dụng không qua hình thức thi tuyển 85 sinh viên giỏi; tuyển chọn 157 sinh viên tốt nghiệp đại học loại giỏi, xuất sắc bố trí trong các cơ quan, đơn vị, địa phương. UBND tỉnh ban hành Quyết định số 262/QĐ-UBND ngày 02/3/2017 về thu hút người có trình độ chuyên môn cao cho 14 vị trí; thực hiện công tác tuyển dụng theo Nghị định số 140/2017/NĐ/CP ngày 05/12/2017 của Chính phủ về chính sách thu hút, tạo nguồn cán bộ từ sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ 78 chỉ tiêu.

Công tác tôn vinh trí thức, văn nghệ sĩ, báo chí được quan tâm. Hàng năm, vào dịp tết Nguyên đán, Ngày Quốc tế thiếu nhi 1/6 và các ngày lễ, sự kiện quan trọng của quê hương, đất nước, Tỉnh ủy, HĐND , UBND , Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh, cấp ủy, chính quyền, ban, ngành, Mặt trận các cấp tổ chức gặp mặt động viên, khen thưởng, biểu dương, tôn vinh những cống hiến của đội ngũ trí thức, các nhà khoa học, văn nghệ sĩ, học sinh, sinh viên có thành tích xuất sắc trên các lĩnh vực công tác, học tập. Các cấp, các ngành, địa phương làm tốt công tác thi đua khen thưởng, nêu gương những trí thức, văn nghệ sỹ, học sinh, sinh viên có thành tích xuất sắc, có nhiều đóng góp trên các lĩnh vực; chủ động quy hoạch, đào tạo đội ngũ trí thức trẻ, trí thức nữ, những người có cống hiến trong hoạt động thực tiễn; chú trọng đào tạo cán bộ, tạo điều kiện cho nhiều cán bộ hoàn thiện chương trình đào tạo đại học văn bằng 2 và sau đại học; tạo điều kiện thuận lợi và khuyến khích cán bộ KH&CN tham gia nghiên cứu khoa học, giảng dạy ở nước ngoài, các tổ chức quốc tế. Giai đoạn 2008 - 2022, tỉnh cử 38 lượt cán bộ tham gia 18 đoàn đi học tập, bồi dưỡng về ứng dụng KH&CN, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số hóa doanh nghiệp tại nước ngoài; cử 114 lượt cán bộ tham gia học tập, bồi dưỡng kiến thức ở nước ngoài theo Đề án 165 của Trung ương, tập trung vào các lĩnh vực hành chính công, quản lý đầu tư, quản lý đô thị, quản lý kinh tế, quản lý xã hội… Qua đó giúp đội ngũ cán bộ, trí thức tiếp thu những thành tựu KH&CN, khoa học quản lý tiên tiến phục vụ sự nghiệp đổi mới và phát triển của tỉnh.

Thực hiện chiến lược phát triển giáo dục và các nghị quyết về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, tỉnh đã chú trọng quy hoạch, điều chỉnh, phát triển hệ thống giáo dục nghề nghiệp, giáo dục đại học hợp lý về quy mô, ngành, nghề đào tạo, thích ứng với tình hình thực tiễn và yêu cầu phát triển. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có Trường Chính trị tỉnh, Trường Đại học Quảng Bình, 04 trường Cao đẳng và nhiều trường trung cấp nghề, trung tâm hướng nghiệp dạy nghề, trung tâm dịch vụ việc làm góp phần đào tạo nguồn nhân lực phục vụ phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh và các địa phương.

Việc hỗ trợ kinh phí cho cán bộ, công chức, viên chức là trí thức tham gia các lớp đào tạo, bồi dưỡng được quan tâm. Từ năm 2007 - 2022, tỉnh đã bố trí 53,059 tỷ đồng mở 796 lớp đào tạo, bồi dưỡng cho 68.440 lượt cán bộ, công chức, viên chức; thực hiện chính sách đào tạo nhân tài, tỉnh đã phê duyệt danh sách quy hoạch cán bộ, công chức, viên chức đào tạo sau đại học giai đoạn 2011 - 2015 với 234 người.

Các cấp ủy, chính quyền thường xuyên, chú trọng tuyên truyền, giáo dục về lập trường, tư tưởng cho đội ngũ trí thức thông qua các đợt học tập, quán triệt các chỉ thị, nghị quyết của các cấp ủy Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, gắn với đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; tạo điều kiện thuận lợi, xây dựng cơ chế, chính sách huy động đội ngũ trí thức bồi dưỡng, đào tạo; tạo cơ hội để trí thức tích cực tham gia truyền bá những tiến bộ khoa học và công nghệ; áp dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp, xây dựng cơ sở hạ tầng, nâng cao dân trí, xây dựng đời sống văn hóa cơ sở, chăm sóc và bảo vệ sức khỏe Nhân dân; tham gia giám sát, tham mưu, tư vấn và phản biện xã hội trên các lĩnh vực kinh tế - xã hội ở địa phương. 

Hàng năm, Thường trực Tỉnh ủy tổ chức làm việc với Ban Thường vụ Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh để nắm tình hình, kết quả hoạt động, từ đó định hướng lãnh đạo, chỉ đạo công tác trí thức, xây dựng, củng cố tổ chức Liên hiệp Hội và triển khai thực hiện các nhiệm vụ KH&CN. Các huyện, thị, Thành ủy, Đảng ủy trực thuộc Tỉnh ủy xây dựng quy chế, cơ chế thông tin cho đội ngũ trí thức kịp thời nắm vững các chủ trương, đường lối của Ðảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; tình hình thực tiễn của địa phương; giúp đội ngũ trí thức nhận thức sâu sắc vai trò, vị trí, trách nhiệm trong việc góp phần phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh và trật tự an toàn xã hội. 

Xác định việc xây dựng đội ngũ trí thức là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên, cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp đã tích cực lãnh đạo, chỉ đạo công tác tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước trong đội ngũ trí thức; lãnh đạo, chỉ đạo việc thực hiện các chính sách, chế độ, tạo điều kiện thuận lợi để đội ngũ trí thức học tập, nâng cao trình độ chuyên môn, lý luận chính trị, quản lý Nhà nước, phát huy năng lực, cống hiến tài năng, trí tuệ cho sự nghiệp phát triển của tỉnh. Hoạt động đối thoại giữa trí thức và người đứng đầu cấp ủy, chính quyền được tiến hành cởi mở, dân chủ; phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể chính trị - xã hội các cấp thực sự là cầu nối giữa Đảng, chính quyền với đội ngũ trí thức…

Nhờ được quan tâm và dành nhiều chính sách phù hợp, đội ngũ trí thức của tỉnh phát triển nhanh về số lượng, nâng cao về chất lượng, có những đóng góp quan trọng đối với sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh, xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị của tỉnh. Năm 2007, toàn tỉnh có 18.110 cán bộ, công chức, viên chức, trong đó có 29 tiến sĩ, 375 thạc sĩ, 7.688 đại học, 10.018 cao đẳng, trung cấp, sơ cấp, đến năm 2022, toàn tỉnh có 30.188 cán bộ, công chức, viên chức, trong đó có 94 tiến sĩ, 4.267 thạc sĩ, 20.435 đại học, 5.115 cao đẳng, trung cấp, sơ cấp, 79 bác sỹ chuyên khoa II, 198 bác sỹ chuyên khoa I; trung bình có 07 cán bộ KH&CN trực tiếp nghiên cứu trên một vạn dân. Đội ngũ trí thức có mặt ở tất cả các lĩnh vực đời sống xã hội, tích cực, chủ động nghiên cứu khoa học, tham gia tư vấn, phản biện, cung cấp luận cứ khoa học cho việc xây dựng các chủ trương, chính sách, triển khai các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh.

Thời gian tới, tỉnh xác định mục tiêu xây dựng đội ngũ trí thức hợp lý về cơ cấu (trình độ, chuyên ngành, lĩnh vực, giới, cấp hành chính…), đảm bảo chất lượng, có khả năng dẫn dắt các lực lượng lao động; có năng lực tổng kết thực tiễn, tư vấn, phản biện chính sách; có khả năng nghiên cứu, triển khai, truyền bá, ứng dụng những thành tựu tiên tiến về KH&CN vào thực tiễn sản xuất và đời sống, năng lực lãnh đạo, quản lý và sức cạnh tranh; có năng lực trao đổi, hợp tác, tiếp nhận, chuyển giao các nhiệm vụ KH&CN; hình thành một số cơ sở nghiên cứu hiện đại với đội ngũ chuyên gia và một số nhóm nghiên cứu mạnh ở các ngành, lĩnh vực quan trọng, chủ lực của tỉnh.

PV Hồng Lựu