I. CÔNG TÁC THAM MƯU, BAN HÀNH VĂN BẢN VÀ CÔNG TÁC CHỈ ĐẠO, QUẢN LÝ

1. Công tác tham mưu

Trên cơ sở các văn bản hướng dẫn quản lý công tác dạy thêm, học thêm và thực hiện các khoản thu trong nhà trường của Bộ GDĐT, Sở GDĐT Quảng Bình đã tham mưu UBND tỉnh ban hành nhiều văn bản để quản lý, chỉ đạo; cụ thể:

- Quyết định số 19/2010/QĐ-UBND ngày 20 tháng 12 năm 2010 của Ủy ban nhân dân tỉnh về việc quy định mức thu học phí và tỉ lệ phần trăm trích lại cho các đơn vị.

- Quyết định số 30/2012/QĐ-UBND ngày 23 tháng 10 năm 2012 của Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Quy định về dạy thêm, học thêm trên địa bàn tỉnh Quảng Bình.

- Quyết định số 35/2014/QĐ-UBND ngày 22 tháng 12 năm 2014 của Ủy ban nhân dân tỉnh về việc Quy định mới, điều chỉnh, bãi bỏ một số loại phí, lệ phí trên địa bản tỉnh.

- Nghị quyết số 07/NQ-HĐND ngày 24/10/2016 của Hội đồng nhân dân tỉnh quy định mức thu các loại phí, lệ phí, học phí; trong đó quy định về miễn học phí 02 năm đối với trẻ em học mẫu giáo và học sinh phổ thông là con của các hộ gia đình bị thiệt hại do sự cố môi trường biển,

2. Ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn; thanh tra, kiểm tra

2.1. Ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện

- Sở GDĐT sao gửi Công văn số 2449/BGDĐT-GDTH ngày 27/5/2016 của Bộ GDĐT về việc khắc phục tình trạng chạy trường, chạy lớp đến tận các trường học để quán triệt, thực hiện.

- Ban hành Công văn số 2819/SGDĐT ngày 03/12/2012 Hướng dẫn thực hiện quy định dạy thêm, học thêm trên địa bàn tỉnh Quảng Bình.

- Ban hành Công văn 1660/HD-SGDĐT ngày 19/8/2016 Hướng dẫn thực hiện thu, sử dụng các khoản thu khác trong các cơ sở giáo dục công lập.

- Ban hành Công văn số 40/SGDĐT-TTr ngày 11/01/2017 của Sở GDĐT về việc chấn chỉnh hoạt động dạy thêm, học thêm; thu chi và sử dụng tài liệu, tổ chức lớp chọn sai quy định.

- Ngoài các văn bản nói trên, trong các Công văn hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ GDMN, GDTH, GDTrH, công tác Thanh tra năm học cũng đã có chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện quy định về dạy thêm, học thêm, về thu chi tài chính, việc tổ chức lớp học sinh trong các trường Mầm non, Tiểu học, THCS và THPT tỉnh Quảng Bình.

- Chỉ đạo các đơn vị trực thuộc Sở GDĐT, các phòng GDĐT huyện, thành phố, thị xã quán triệt sâu sắc đến toàn thể cán bộ, giáo viên, nhân viên, học sinh và phụ huynh các văn bản của Bộ, Tỉnh, Sở quy định về dạy thêm, học thêm, tổ chức lớp học sinh và quy định về thực hiện các khoản thu trong nhà trường để nghiêm túc thực hiện.

- Các Phòng GDĐT tham mưu UBND cấp huyện ban hành văn bản hướng dẫn, chỉ đạo công tác thu chi tài chính trong các trường công lập thuộc địa bàn quản lý. Căn cứ chức năng, nhiệm vụ được giao, các Phòng GDĐT đã ban hành văn bản hướng dẫn các trường thuộc thẩm quyền quản lý để thực hiện.

2.2. Công tác thanh tra, kiểm tra

- Sở GDĐT: Thông qua các cuộc thanh tra hành chính, thanh tra chuyên ngành, lồng ghép thanh tra công tác dạy thêm học thêm, tổ chức lớp chọn, thu, chi kinh phí tại các đơn vị được thanh tra, kết quả thanh tra, kiểm tra được công khai trên Website của Ngành; cụ thể:

+ Vào đầu năm học 2016-2017, Sở GDĐT đã thành lập Đoàn thanh tra việc chấp hành quy định về thực hiện các khoản thu, mua sắm đồng phục, sách vở, đồ dùng học tập, việc tổ chức lớp học sinh năm học 2016-2017 tại 36 trường mầm non, phổ thông trong toàn tỉnh (08 trường mầm non, 08 trường tiểu học, 08 trường THCS và 12 trường THCS&THPT, THPT).

+ Trong học kỳ I năm học 2016-2017, thực hiện 06 cuộc thanh tra chuyên ngành, trong đó có nội dung DTHT, tổ chức lớp chọn tại 01 Phòng GDĐT và 17 trường trực thuộc Phòng GDĐT; 05 trường trực thuộc Sở GDĐT.

+ Thực hiện Kết luận của chủ toạ tại phiên họp chất vấn, trả lời chất vấn và kiến nghị của cử tri tại kỳ họp thứ 4 Hội đồng nhân dân tỉnh Quảng Bình khoá XVII, Sở GDĐT đã thành lập 04 Đoàn kiểm tra do Lãnh đạo sở làm Trưởng đoàn, đã tiến hành kiểm tra tại 16 trường mầm non, phổ thông (02 trường mầm non, 03 trường tiểu học, 01 trường THCS và 10 trường THCS&THPT, THPT).

Các phòng GDĐT:

+ Thành lập Ban chỉ đạo công tác quản lý dạy thêm, học thêm của Phòng GDĐT để tăng cường quản lý, giám sát, kiếm tra hoạt động dạy thêm, học thêm trên địa bàn; chủ động phối hợp với chính quyền địa phương trong công tác kiểm tra để đưa hoạt động dạy thêm, học thêm đi vào nền nếp.

+ Thành lập Tổ thẩm định kế hoạch thu chi đối với các khoản thu ngoài quy định của các trường công lập; tổ chức kiểm tra các khoản thu đầu năm tại các đơn vị trực thuộc; thực hiện kiểm tra, chấn chỉnh một số đơn vị có đơn thư phản ánh, kiến nghị.

II. KẾT QUẢ THỰC HIỆN

1. Công tác dạy thêm, học thêm năm học 2016 - 2017 trên địa bàn tỉnh Quảng Bình

1.1. Công tác quản lý dạy thêm, học thêm tại các phòng GDĐT

- Tổng số trường học, cơ sở giáo dục được phòng GDĐT cấp phép dạy thêm, học thêm: 82 trường THCS.

Tổng số giáo viên được phòng GDĐT cấp phép dạy thêm:

+ Dạy thêm tại trường: 649 giáo viên.

+ Dạy thêm ngoài nhà trường: 97 giáo viên.

Số lớp học thêm:

+ Trong nhà trường: 650 lớp.

+ Ngoài nhà trường: 173 lớp.

1.2. Công tác quản lý dạy thêm, học thêm tại Sở GDĐT

- Tổng số trường học, cơ sở giáo dục trực thuộc được Sở GDĐT cấp phép dạy thêm, học thêm từ ngày 10/09/2015 đến ngày 07/11/2016: 19 trường THPT và 3 cơ sở tổ chức dạy thêm ngoài nhà trường.

- Tổng số giáo viên được Sở GDĐT cấp phép dạy thêm từ ngày 10/09/2015 đến ngày 07/11/2016: 567 giáo viên.

1.3. Đánh giá về công tác quản lý dạy thêm, học thêm trên địa bàn

- Công tác quản lí, chỉ đạo của Sở GDĐT và các phòng GDĐT cấp huyện đối với hoạt động dạy thêm, học thêm trên địa bàn là tích cực, kịp thời và đạt hiệu quả, từ khâu hướng dẫn, thẩm định hồ sơ, cấp giấy phép dạy thêm cho nhà trường, giáo viên đến việc đôn đốc, kiểm tra, thanh tra hoạt động dạy thêm, học thêm...

- Các đơn vị trường học thực hiện nghiêm túc các văn bản chỉ đạo của các cấp về công tác dạy thêm, học thêm. Công tác dạy thêm, học thêm ở các nhà trường thực sự mang lại hiệu quả trong việc nâng cao chất lượng giảng dạy và giáo dục.

- Các tổ chức, cá nhân đăng ký dạy thêm ngoài nhà trường thực hiện nghiêm túc các văn bản chỉ đạo của các cấp về công tác dạy thêm, học thêm, đảm bảo quyền của người học thêm, người dạy thêm; thanh toán đầy đủ kinh phí với người dạy thêm, với các tổ chức, cá nhân liên quan.

- Đến thời điểm báo cáo, trên địa bàn toàn tỉnh chưa phát hiện có tổ chức, cá nhân nào vi phạm quy định về tổ chức dạy thêm, học thêm.

Tuy nhiên, qua thanh tra, một số trường tổ chức lớp dạy thêm còn theo lớp học chính khóa, không đúng quy định; chưa xây dựng, phê duyệt chương trình dạy thêm để thực hiện thống nhất. Sở GDĐT đã chỉ đạo các trường khắc phục khuyết điểm, điều chỉnh, bổ sung từ học kỳ 2 năm học 2016-2017.

2. Việc tổ chức các lớp chọn trong trường học

- Việc tổ chức lớp học sinh tại các trường được thanh tra cơ bản đúng quy định, phù hợp với từng cấp học: hầu hết các trường THPT qua thanh tra đều thực hiện dạy, học theo chương trình chuẩn, trong đó bố trí dạy tự chọn các môn theo nguyện vọng của các lớp học sinh đúng quy định của Bộ GDĐT; bố trí các lớp cân đối theo địa bàn, trình độ năng lực của học sinh, không bố trí lớp chọn.

- Tuy nhiên, qua thanh tra, kiểm tra vẫn còn một số trường bố trí lớp chọn bằng cách lựa chọn học sinh có trình độ năng lực khá, giỏi biên chế vào một số lớp, hoặc bố trí học sinh có năng lực nổi trội ở một số môn học vào một lớp. Sở GDĐT đã chỉ đạo các đơn vị có sai phạm kiểm điểm, xử lý và khắc phục khuyết điểm.

3. Công tác thu, chi năm học 2016 - 2017 trên địa bàn tỉnh Quảng Bình

- Các trường đã tổ chức quán triệt, phổ biến các văn bản quy định, chỉ đạo, hướng dẫn của các cấp chính quyền, tổ chức, đoàn thể về việc thu nộp các khoản phí và lệ phí trong nhà trường; triển khai các khoản thu, chi đúng quy định, hướng dẫn. Các khoản phải thu và được phép thu theo quy định của Nhà nước đã được các trường triển khai thực hiện đúng quy định về đối tượng và mức thu; có đầy đủ hồ sơ, sổ sách theo quy định. Qua thanh tra, chưa phát hiện có vi phạm về mức thu và đối tượng phải thu.

- Các trường đã xây dựng kế hoạch thu, chi các khoản thu ngoài quy định trong năm học; thông qua Ban Đại diện cha mẹ học sinh, Hội đồng trường tạo sự đồng thuận trước khi tổ chức thực hiện. Tổ chức họp cha mẹ học sinh các lớp để thông qua các khoản thu theo quy định; bàn bạc, thống nhất các khoản thu theo thỏa thuận, tự nguyện. Khoản thu kêu gọi, vận động các tổ chức, cá nhân ủng hộ, tài trợ nhà trường tăng trưởng cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học được thực hiện đúng quy trình.

- Việc mua sắm, may sắm đã được các trường thống nhất chủ trương, các loại cần mua sắm, may sắm với CMHS. Việc mua sắm sách, tài liệu ở các trường mầm non, trường tiểu học, các trường đã tổ chức cho CMHS các lớp đăng ký, tổng hợp đăng ký gửi phòng GDĐT đăng ký với nhà dịch vụ.

- Thời gian thu được chia ra nhiều đợt phù hợp với điều kiện thực tế của gia đình học sinh. Trong quá trình thực hiện các khoản thu, chi ngoài quy định của nhà nước, các trường đã có sự quan tâm đến đối tượng học sinh thuộc diện chính sách, gia đình có hoàn cảnh khó khăn... để miễn, giảm hoặc hỗ trợ, không kêu gọi đóng góp...

- Tuy vậy, qua thanh tra, kiểm tra việc thu, chi tại các trường mầm non, phổ thông năm học 2016 - 2017 trên địa bàn tỉnh Quảng Bình vẫn còn một số tồn tại sau:

+ Một số trường chưa kịp thời tổ chức Hội nghị CMHS để thông qua các khoản thu, thoả thuận và thống nhất các khoản thu; chưa quán triệt, phổ biến, giải thích các khoản thu một cách rõ ràng, thấu đáo đến CMHS, nhất là các khoản thu theo thỏa thuận và khoản thu tự nguyện nên chưa tạo được sự đồng thuận cao.

+ Đa số các trường được thanh tra đã lập kế hoạch thu-chi các khoản thu ngoài quy định; tuy nhiên, dự toán thu-chi các khoản thu chưa cụ thể, chưa dựa vào các văn bản quy định, điều kiện thực tế của nhà trường của địa phương, thu nhập của CMHS để làm cơ sở, chưa tuân theo nguyên tắc “lấy thu bù chi”.

+ Một số trường thực hiện một số khoản thu chưa đúng trình tự hướng dẫn; như: khoản thu kêu gọi, hỗ trợ tăng trưởng cơ sở vật chất còn bình quân mức kêu gọi; khoản thu mua vở có in lô gô nhà trường; khoản thu, chi kinh phí Ban Đại diện cha mẹ học sinh chưa bám sát Thông tư số 55/2011/TT-BGDĐT ngày 22/11/2011 của Bộ trưởng Bộ GDĐT ban hành Điều lệ Ban Đại diện cha mẹ học sinh.

Sau thanh tra, kiểm tra, sở đã chỉ đạo kiểm điểm, xử lý và khắc phục khuyết điểm theo quy định, các trường, cơ sở giáo dục đã khắc phục, sửa chữa kịp thời.

III. CÁC GIẢI PHÁP TRONG HỌC KỲ 2 VÀ NHỮNG NĂM TIẾP THEO

Để thực hiện nghiêm quy định về dạy thêm, học thêm (DTHT), thu, chi kinh phí và sử dụng tài liệu tham khảo, tổ chức lớp chọn sai quy định, Sở GDĐT tiếp tục chỉ đạo thực hiện các giải pháp như sau:

3.1. Chỉ đạo Phòng GDĐT tiếp tục tham mưu UBND huyện, thị xã, thành phố ban hành văn bản chấn chỉnh hoạt động DTHT, tổ chức lớp học sinh, thu, chi các khoản đóng góp trong các trường học; ban hành quy định về sử dụng sách, tài liệu tham khảo trong các trường mầm non, phổ thông thuộc phạm vi quản lý; phối hợp với các phòng, ban chức năng của huyện, thị xã, thành phố tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý sai phạm hoặc kiến nghị xử lý sai phạm theo quy định hiện hành.

3.2. Chỉ đạo Hiệu trưởng các trường, thủ trưởng các cơ sở giáo dục công lập trong tỉnh tiếp tục tổ chức, quán triệt sâu sắc trong cán bộ, giáo viên, phụ huynh và học sinh các văn bản của Bộ GDĐT, của tỉnh Quảng Bình, văn bản hướng dẫn của Sở GDĐT về DTHT, thu, chi kinh phí và việc tổ chức lớp học sinh. Sau khi kết thúc học kỳ 1 năm học 2016-2017, các trường phải tổ chức Hội nghị CMHS để đánh giá tình hình thu, chi, DTHT, đồng thời có sự điều chỉnh cụ thể các khoản thu của nhà trường, của Ban Đại diện cha mẹ học sinh và việc DTHT bảo đảm đúng quy định hiện hành của Nhà nước, của Tỉnh và của Sở GDĐT, tạo sự đồng thuận cao của cha mẹ học sinh.

- Sở GDĐT tiếp tục thanh tra, kiểm tra dạy thêm, học thêm, việc thu, chi, mua sắm, sử dụng sách, tài liệu tham khảo, tổ chức lớp chọn sai quy định theo kế hoạch, đồng thời thanh tra khi có phán ánh của nhân dân; xử lý hoặc đề nghị xử lý nghiêm các trường hợp cố tình làm trái quy định. Kết quả thanh tra, kiểm tra, xử lý sai phạm được đăng tải công khai trên Website của Ngành và các phương tiện thông tin đại chúng trong tỉnh.

3.4. Đề nghị HĐND, UBND tỉnh chỉ đạo HĐND, UBND cấp huyện tăng cường giám sát, thanh tra, kiểm tra việc quản lý, tổ chức dạy thêm, học thêm, việc thu và sử dụng các khoản thu khác trong các trường học, cơ sở giáo dục thuộc thẩm quyền quản lý.

Đề nghị HĐND tỉnh có Nghị quyết về cơ chế xã hội hoá giáo dục, các khoản thu khác trong trường học, cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh để có sự thống nhất chung trong toàn tỉnh, tạo hành lang pháp lý cho các trường, cơ sở giáo dục tổ chức thực hiện.

Nguồn: Báo cáo số 121/BC-SGDĐT ngày 25/01/2017 của Sở Giáo dục và Đào tạo