Năm 2022, các cấp, ngành trong tỉnh đã tiếp nhận 1.904 đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị phản ánh của công dân, so với cùng kỳ năm 2021 tăng 626 đơn. Trong đó 202 đơn khiếu nại, so với cùng kỳ tăng 41 đơn; 207 đơn tố cáo, so với cùng kỳ giảm 71 đơn; 1.495 đơn kiến nghị, so với cùng kỳ tăng 656 đơn; có 68 đơn khiếu nại đủ điều kiện thụ lý xem xét giải quyết; 51/68 đơn được các cơ quan hành chính giải quyết, đạt tỷ lệ 75%. Hiện tại còn 17 đơn/17 vụ đang trong quá trình giải quyết. 

Ngoài ra, có 34 đơn tố cáo đủ điều kiện thụ lý, giải quyết; trong đó có 26/34 đơn, đạt 76,47% đã xử lý. Hiện tại, còn 08 đơn/08 vụ đang trong quá trình giải quyết. UBND tỉnh đang chỉ đạo Thanh tra tỉnh tăng cường rà soát, đôn đốc, hướng dẫn các cấp, các ngành tiếp tục giải quyết.
Trong quá trình giải quyết khiếu nại, tố cáo đã kiến nghị thu hồi vào ngân sách Nhà nước, số tiền 364.000.000 đồng, kiến nghị trả cho tổ chức 4.633 m2 đất, trả lại cho cá nhân 5.852m2 đất; kiến nghị chuyển cơ quan cảnh sát điều tra 01 vụ; kiến nghị kiểm điểm trách nhiệm 03 tổ chức, 27 cá nhân; kiểm điểm trách nhiệm và có hình thức kỷ luật đối với 06 cá nhân. Về kết quả giải quyết kiến nghị, phản ánh các cấp, ngành đã tham mưu trả lời, giải quyết 1.461/1.495 đơn kiến nghị, đạt 97,72%. Hiện tại, còn 34 đơn đang xem xét, xử lý.

Tuy nhiên, chất lượng tiếp nhận, xử lý đơn thư và giải quyết khiếu nại, tố cáo thời gian qua vẫn còn những hạn chế nhất định do sự phối hợp giữa của các cấp, ngành trong việc giải quyết một số vụ việc khiếu kiện đông người, phức tạp, kéo dài chưa thống nhất, thiếu đồng bộ về vận dụng, áp dụng pháp luật… Một số cấp ủy, chính quyền cơ sở chưa quan tâm đúng mức việc kết hợp đối thoại với tuyên truyền phổ biến pháp luật cho Nhân dân trong quá trình tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo; đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân do Thường trực Tỉnh ủy, HĐND tỉnh chuyển nhưng một số ngành, cơ quan chức năng nhưng chưa giải quyết chưa kịp thời; tình hình giải quyết đơn thuộc thẩm quyền còn chậm, còn quá hạn so với luật định; việc tổ chức thực hiện Quyết định giải quyết khiếu nại đã có hiệu lực pháp luật nhưng việc thi hành vẫn còn chậm, thiếu cương quyết... Đặc biệt, trong thời gian qua còn xảy ra việc tình trạng công dân chưa am hiểu về quyền và nghĩa vụ, thẩm quyền giải quyết khi khiếu nại, tố cáo nên đã gửi đơn thư nhiều nơi, không đúng cơ quan có thẩm quyền giải quyết; những vụ việc có dấu hiệu công dân bị các phần tử xấu kích động, lôi kéo, một số công dân lợi dụng quyền khiếu nại nhằm gây áp lực với chính quyền; có những vụ việc công dân khiếu nại không đạt mục đích chuyển sang tố cáo những người giải quyết hoặc ký quyết định, kết luận giải quyết.

Nguyên nhân là do cơ chế, chính sách, pháp luật còn bất cập, thiếu đồng bộ, không theo kịp sự phát triển kinh tế - xã hội nhất là các chính sách, pháp luật về đất đai trong thời gian dài chưa được hoàn thiện, thiếu cụ thể và không nhất quán; công tác bồi thường thiệt hại, giải phóng mặt bằng còn nhiều bất cập; chưa giải quyết tốt mối quan hệ giữa lợi ích Nhà nước, của doanh nghiệp với lợi ích của những người có đất bị thu hồi; tính cấp thiết của việc giải phóng mặt bằng để có được Dự án nhưng chưa chú ý những vấn đề xã hội nảy sinh sau khi thu hồi đất; việc quy định giá đất quá thấp so với giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất thực tế trên thị trường tuy có tác động tích cực tới việc khuyến khích nhà đầu tư nhưng lại gây ra những phản ứng gay gắt của người có đất bị thu hồi; sự yếu kém, bất cập trong công tác quản lý đất đai cùng với một bộ phận không nhỏ cán bộ, công chức có những hành vi vụ lợi, nhũng nhiễu, thiếu công tâm trong quản lý, sử dụng đất đai, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là nguyên nhân trực tiếp làm phát sinh những tranh chấp, khiếu nại liên quan đến đất đai. Đặc biệt, trách nhiệm của Thủ trưởng một số cơ quan hành chính về công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo tại một số nơi chưa cao, còn đùn đẩy, né tránh trách dẫn đến tình trạng khiếu nại, tố cáo không có điểm dừng, khiếu nại, vượt cấp, kéo dài còn xảy ra.

Để thực hiện tốt công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của công dân trên địa bàn tỉnh đòi hỏi các cấp, ngành phải nỗ lực hơn trong công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, quan tâm giải quyết dứt điểm những vụ việc còn tồn đọng và kịp thời giải quyết các vụ việc mới phát sinh, không để công dân bức xúc kéo đi khiếu nại đông người, vượt cấp, để kẻ xấu xen vào lợi dụng kích động gây rối; đồng thời tăng cường sự lãnh đạo của Cấp ủy Đảng, sự phối hợp giữa các ban, ngành, đoàn thể trong việc xử lý đơn, giải quyết khiếu nại, tố cáo; phát huy vai trò, trách nhiệm quản lý, điều hành của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp trong lãnh đạo, chỉ đạo việc tham mưu giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo; thực hiện đồng bộ những giải pháp để giải quyết dứt điểm khiếu nại đông người, phức tạp, kéo dài, vượt cấp, trong đó coi trọng, phát huy vai trò của cán bộ, đảng viên và các cá nhân có uy tín trong cộng đồng dân cư cùng phối hợp tham gia giải quyết khiếu nại, tố cáo; kịp thời giải quyết các điểm nóng mới phát sinh ngay từ cơ sở nhằm ngăn ngừa có hiệu quả các mâu thuẫn phát sinh gây mất đoàn kết dẫn đến đơn thư khiếu kiện. Bên cạnh đó, Giám đốc các sở, ngành, Chủ tịch UBND các huyện, thành phố, thị xã tăng cường phối hợp với cơ quan Công an cùng cấp tiếp tục làm tốt công tác nắm tình hình về khiếu nại, tố cáo để chủ động kịp thời tham mưu cho cấp ủy, chính quyền chỉ đạo xử lý giải quyết kịp thời những vụ việc phức tạp, những đối tượng xấu gây rối an ninh trật tự.

Ngoài ra, các cấp, ngành cần hoàn thiện chính sách, pháp luật liên quan đến quyền và lợi ích của người dân, nhất là trong lĩnh vực đất đai, tài nguyên, đầu tư, tài chính, chính sách xã hội, bảo đảm tính đồng bộ phù hợp thực tiễn;

đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát; khắc phục kịp thời sơ hở, yếu kém trong xây dựng chính sách, pháp luật, công tác quản lý Nhà nước của các cấp, ngành; tập trung tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật trong cán bộ, công chức và các tầng lớp Nhân dân, nhất là chính sách, pháp luật liên quan trực tiếp đến đời sống Nhân dân như: Luật Đất đai, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo, Luật Tiếp công dân và các Nghị định, Thông tư hướng dẫn thi hành; nâng cao nhận thức đối với cán bộ, công chức, nhất là người đứng đầu về tầm quan trọng của công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại, tố cáo chú trọng giải quyết triệt để từ cấp cơ sở; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra trách nhiệm Thủ trưởng các cơ quan, đơn vị, trong công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo; tổ chức thực hiện và kiểm tra việc thực hiện các quyết định giải quyết khiếu nại, quyết định xử lý về tố cáo đã có hiệu lực pháp luật và các văn bản chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Thanh tra Chính phủ, Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng đối với việc thực hiện kết luận thanh tra, quyết định giải quyết khiếu nại, kết luận nội dung tố cáo đã có hiệu lực pháp luật trên địa bàn tỉnh Quảng Bình.

PV ĐHà