Công tác quy hoạch đã được triển khai khá đồng bộ, có hệ thống và phát huy hiệu quả. Việc thực hiện các đồ án quy hoạch xây dựng, quy hoạch giao thông, quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã hình thành không gian các khu chức năng trong khu kinh tế, tạo quỹ đất tập trung cho phát triển công nghiệp, thương mại dịch vụ, du lịch, thu hút các dự án sản xuất kinh doanh, dịch vụ tiềm năng, tạo động lực cho phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Hạ tầng kỹ thuật - xã hội trong các khu kinh tế và hành lang kinh tế Quốc lộ 12A đã được quan tâm đầu tư xây dựng, tạo mặt bằng, quỹ đất tập trung nhằm đáp ứng nhu cầu của nhà đầu tư. Các dự án đầu tư kết cấu hạ tầng kỹ thuật - xã hội tạo ra diện mạo mới, góp phần quan trọng vào việc hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng kỹ thuật, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh để thu hút đầu tư vào các khu kinh tế, khu công nghiệp nói riêng và toàn tỉnh nói chung. 

Bên cạnh đó, Ban Quản lý Khu Kinh tế tỉnh đã tập trung rà soát, đơn giản hóa và rút ngắn nhiều khâu trung gian, giảm thời gian thực hiện các thủ tục về đất đai, đầu tư. Đến nay, thời gian xử lý thủ tục hành chính được rút ngắn ít nhất 10% so với thời gian xử lý theo quy định; tỷ lệ dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 có phát sinh hồ sơ trực tuyến trung bình đạt tối thiểu 20%. Ban Quản lý Khu Kinh tế cũng đã áp dụng Hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn Quốc gia TCVN ISO 9001:2015, góp phần nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ công trong lĩnh vực quản lý Nhà nước tại các khu kinh tế, khu công nghiệp, giải quyết các thủ tục hành chính nhanh gọn nhưng vẫn đảm bảo chất lượng, tiết kiệm thời gian và chi phí cho người dân, doanh nghiệp.

Hoạt động xúc tiến đầu tư vào các khu kinh tế, khu công nghiệp từng bước được nghiên cứu đổi mới phù hợp với tình hình thực tế bằng nhiều hình thức phong phú qua các phương tiện truyền thông, in ấn phẩm, tập san, tổ chức hội nghị trực tuyến, đi tham quan học hỏi kinh nghiệm các tỉnh, mời nhà đầu tư trong và ngoài nước đến làm việc, khảo sát tìm hiểu thực tế các khu kinh tế, khu công nghiệp của tỉnh.
Đến nay, các khu kinh tế của tỉnh đã thu hút 90 dự án đầu tư sản xuất kinh doanh dịch vụ với tổng mức đăng ký đầu tư 106.489,7 tỷ đồng, diện tích đất sử dụng 1.007,8 ha, trong đó 64 dự án tại Khu Kinh tế Hòn La với tổng mức đăng ký đầu tư 106.052,8 tỷ đồng, diện tích đất sử dụng 992,7 ha; 26 dự án tại Khu Kinh tế Cửa khẩu Cha Lo với tổng mức đăng ký đầu tư 436,9 tỷ đồng, diện tích đất sử dụng 15,1 ha. Một số dự án có quy mô lớn tạo động lực cho phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh như: Dự án Nhà máy Nhiệt điện Quảng Trạch I và II, tổng mức đầu tư 90.000 tỷ đồng; Dự án Cảng tổng hợp Quốc tế Hòn La, tổng mức đầu tư 2.112 tỷ đồng; Dự án Logistics và thương mại dịch vụ Hòn La, tổng mức đầu tư 247 tỷ đồng.

Giá trị sản xuất công nghiệp của doanh nghiệp hoạt động trong các khu kinh tế giai đoạn 2020 - 2022 đạt 14.594 tỷ đồng, tăng 85% so với giai đoạn 2017 - 2019; tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất công nghiệp trong các khu kinh tế bình quân hàng năm là 9,1%/năm; tổng số vốn đăng ký đầu tư vào các khu kinh tế 51.050 tỷ đồng, gấp 54 lần so với giai đoạn 2017 - 2019, đạt 255% so với mục tiêu Nghị quyết đề ra cho cả giai đoạn 2020 - 2025; xuất khẩu hàng hóa trong các khu kinh tế 160,3 triệu USD; thu phí sử dụng kết cấu hạ tầng đối với phương tiện chở hàng hóa, chở người qua Cửa khẩu quốc tế Cha Lo là 238,7 tỷ đồng, tăng 11% so với giai đoạn 2017 - 2019; tạo việc làm cho người lao động trong các khu kinh tế đến năm 2022 là 1.055 người...

Tuy nhiên, các nguồn lực đầu tư cho thực hiện Nghị quyết rất hạn chế, nhất là nguồn vốn cho đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật kinh tế - xã hội các khu kinh tế giai đoạn 2020 - 2022 chỉ mới đạt 6,43% so với kế hoạch đề ra. Việc triển khai thực hiện các dự án đầu tư gặp nhiều khó khăn, thủ tục hành chính còn rườm rà và chậm trễ, công tác giải phóng mặt bằng còn nhiều vướng mắc, chưa có mặt bằng sạch để kêu gọi thu hút đầu tư nên ảnh hưởng đến hiệu quả đầu tư cũng như tác động xấu đến môi trường đầu tư. Nguồn nhân lực cung cấp cho các doanh nghiệp còn thiếu, chưa thu hút được người lao động có trình độ tay nghề và kỹ thuật cao nên chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển nguồn lực lao động trên địa bàn tỉnh nói chung và phát triển các khu kinh tế, khu công nghiệp nói riêng.

Để tiếp tục thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 07-NQ/TU ngày 25/7/2019 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, thời gian tới, cấp ủy, chính quyền các cấp và sở, ban, ngành tiếp tục thực hiện quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết xây dựng các chức năng trong khu kinh tế; rà soát, điều chỉnh quy hoạch, kiến trúc không gian khu chức năng phù hợp với thực tế phát triển của địa phương và Quy hoạch chung được duyệt; huy động mọi nguồn lực để đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật Khu Kinh tế Hòn La, Khu Kinh tế Cửa khẩu Cha Lo gắn với hành lang kinh tế Quốc lộ 12A cơ bản đồng bộ; tập trung bố trí nguồn lực để giải phóng mặt bằng, tạo quỹ đất sạch các khu chức năng đã được quy hoạch nhằm xây dựng hạ tầng và thu hút đầu tư dự án sản xuất công nghiệp, thương mại, du lịch, dịch vụ, logistics; tranh thủ tối đa nguồn lực để đầu tư phát triển hạ tầng các khu kinh tế, đặc biệt là nguồn vốn ngoài ngân sách, nguồn vốn đầu tư nước ngoài; vốn đối tác công tư nhằm từng bước hiện đại hóa kết cấu hạ tầng kỹ thuật đồng bộ. 

Toàn tỉnh tập trung nghiên cứu xây dựng, ban hành chính sách ưu đãi đầu tư phù hợp với định hướng thu hút đầu tư đối với các dự án thuộc ngành nghề, lĩnh vực ưu tiên, dự án thu hút nhiều lao động, đóng góp lớn cho ngân sách tỉnh; đẩy mạnh công tác cải cách hành chính, trọng tâm là cải cách thủ tục hành chính trong các lĩnh vực về đầu tư, quy hoạch xây dựng, đất đai, thuế… nhằm cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi để thu hút đầu tư. Các cấp, các ngành và địa phương cũng đổi mới công tác xúc tiến đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, ưu tiên thu hút dự án lớn, công nghệ tiên tiến, hiện đại, thân thiện môi trường vào các khu kinh tế, nhất là ngành Công nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng, chế biến nông, lâm, thủy sản, dệt may, công nghiệp chế tạo, năng lượng sạch, dự án sử dụng công nghệ “cao, mới, sạch, tiết kiệm”; xây dựng chương trình xúc tiến đầu tư phù hợp với quy mô, tính chất của các dự án cần kêu gọi đầu tư cũng như tham mưu việc bố trí kinh phí xúc tiến đầu tư đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.

Mặt khác, cấp ủy, chính quyền các cấp tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo trong công tác đổi mới giáo dục nghề nghiệp; chú trọng nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực, rà soát hoàn thiện mô hình đào tạo phù hợp theo nhu cầu của thị trường lao động; quan tâm đào tạo chuyển đổi nghề cho nông dân khi bị thu hồi đất để thực hiện dự án; ưu tiên tuyển dụng vào làm việc cho dự án đầu tư trong các khu kinh tế; tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức và trách nhiệm trong việc lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện Nghị quyết số 07-NQ/TU nhằm xây dựng, phát triển các khu kinh tế trở thành trung tâm kinh tế, tạo động lực phát triển của tỉnh.

Ngoài ra, các ngành, địa phương tăng cường sự phối hợp, vai trò giám sát, phản biện của Mặt trận và các đoàn thể chính trị - xã hội trong việc xây dựng, tổ chức thực hiện cơ chế, chính sách phát triển các khu kinh tế, giám sát công tác bồi thường giải phóng mặt bằng, tái định cư...; đẩy mạnh cải cách hành chính và nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả quản lý của các cơ quan quản lý Nhà nước, nhất là các thủ tục hành chính liên quan đến đất đai, đầu tư, xây dựng, lao động, bảo vệ môi trường, tài nguyên, khoáng sản... tạo môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi trong các khu kinh tế.

PV Mai Anh