Xác định rõ tầm quan trọng của Nghị Quyết số 02-NQ/TW, UBND tỉnh đã sớm chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường (TNMT) phối hợp với các sở, ngành, địa phương tham mưu lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện Chương trình hành động số 11-CTr/TU ngày 05/4/2012 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy kịp thời. Theo đó, các cấp ủy Đảng đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các Chi ủy, đơn vị thường xuyên quán triệt, tuyên truyền, phổ biến Nghị quyết, quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về định hướng chiến lược khoáng sản và công nghiệp khai khoáng đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030. Thông qua công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật đã thực sự tạo sự chuyển biến tích cực trong nhận thức của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động ngành TNMT nói riêng, Nhân dân trên địa bàn tỉnh nói chung. Những nội dung cơ bản và giá trị to lớn của chiến lược khoáng sản và công nghiệp khai khoáng đối với sự phát triển nền kinh tế - xã hội của tỉnh đã được nhận thức cơ bản đầy đủ, ngày càng sâu sắc, từng bước tạo chuyển biến mạnh mẽ, sâu rộng về ý thức tự giác chấp hành pháp luật, sử dụng hợp lý, tiết kiệm nguồn tài nguyên, cùng chung tay bảo vệ tài nguyên khoáng sản, đưa công tác quản lý Nhà nước về tài nguyên, khoáng sản ngày dần đi vào nề nếp và có hiệu quả; phát huy được vai trò của ngành công nghiệp khai khoáng đối với phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, nhất là địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn.
Đặc biệt, tỉnh đã xây dựng chính sách khuyến khích thu hút đầu tư của các thành phần kinh tế, đổi mới thiết bị, công nghệ để thực hiện có hiệu quả quy hoạch về thăm dò, khai thác khoáng sản. Quá trình cấp phép đã chủ động trong việc lựa chọn các dự án đầu tư khai thác, chế biến khoáng sản có công nghệ tiên tiến, thân thiện với môi trường, dự án khai thác, chế biến quặng nghèo, sử dụng triệt để và tiết kiệm khoáng sản. Do đó cơ bản hạn chế tình trạng đầu tư, khai thác khoáng sản manh mún, nhỏ lẻ, kém hiệu quả. Hiện nay, Quảng Bình đang xây dựng 02 nhà máy chế biến sâu titan tại Khu công nghiệp Cam Liên và Khu công nghiệp Hòn La (chưa hoạt động). Cụm Nhà máy xi măng Sông Gianh, Thanh Trường, Văn Hóa, Áng Sơn 1, Áng Sơn 2 đã được triển khai thực hiện dự án, trong đó Nhà máy xi măng Sông Gianh, Văn Hóa, Áng Sơn 2 (VCM Hải Vân) được nâng cấp công nghệ hiện đại thân thiện với môi trường. Trên địa bàn tỉnh không còn tình trạng đầu tư, khai thác khoáng sản manh mún, nhỏ lẻ, kém hiệu quả gây ô nhiễm môi trường, đặc biệt đã xóa bỏ các cơ sở sản xuất gạch ngói thủ công theo đúng mục tiêu của chiến lược.

Mặt khác, để quản lý, bảo vệ có hiệu quả tài nguyên khoáng sản chưa khai thác trên địa bàn tỉnh, ngăn chặn, xử lý hoạt động khai thác khoáng sản trái phép, bảo vệ môi trường, sinh thái, đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn; tăng cường hiệu lực quản lý Nhà nước trong lĩnh vực tài nguyên khoáng sản; đồng thời cụ thể hóa công tác bảo vệ tài nguyên khoáng sản chưa khai thác, UBND tỉnh đã phê duyệt Phương án bảo vệ khoáng sản chưa khai thác, quy định rõ trách nhiệm cho các sở, ngành và chính quyền địa phương trong việc bảo vệ khoáng sản chưa khai thác, trong đó đặc biệt quan tâm đến trách nhiệm của UBND cấp huyện, xã. Sau khi Phương án được phê duyệt, các sở, ngành và chính quyền địa phương đã nghiêm túc triển khai thực hiện có hiệu quả công tác bảo vệ khoáng sản. Ngoài ra, thực hiện Luật Bảo vệ môi trường và các văn bản hướng dẫn thi hành, từ năm 2012 đến nay, UBND tỉnh đã phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường, kế hoạch bảo vệ môi trường, phương án cải tạo phục hồi môi trường cho 70 dự án theo đúng quy định trước khi cấp phép khai thác khoáng sản.

Công tác thanh tra, kiểm tra trong lĩnh vực TNMT trên địa bàn tỉnh được chú trọng và ngày càng được tăng cường, góp phần đưa công tác quản lý Nhà nước về TNMT đi vào nề nếp, lập lại kỷ cương pháp luật. Ngoài hoạt động thanh tra, kiểm tra theo kế hoạch, UBND tỉnh đã tập trung chỉ đạo thực hiện thường xuyên các cuộc kiểm tra đột xuất ngoài giờ hành chính để xử lý hoạt động khai thác khoáng sản trái phép. Qua công tác thanh tra, kiểm tra, đã phát hiện, xử lý nghiêm minh các sai phạm và có những kiến nghị sửa đổi, bổ sung về cơ chế, chính sách, pháp luật phù hợp với thực tiễn. Nhờ đó, hoạt động khai thác, chế biến khoáng sản tại các đơn vị đã dần đi vào nề nếp, việc lập và hoàn thiện hồ sơ trong khai thác khoáng sản đã được các đơn vị quan tâm thực hiện; các đơn vị được cấp phép khai thác đã có nhiều cố gắng trong việc đầu tư máy móc thiết bị nhằm khai thác, chế biến khoáng sản ngày một hiệu quả; công tác bảo vệ môi trường từng bước chú trọng quan tâm, có những giải pháp để giảm thiểu ô nhiễm môi trường trong hoạt động khai thác chế biến khoáng sản. Đa số các đơn vị đã thực hiện chương trình quan trắc giám sát chất lượng môi trường định kỳ hàng năm theo đúng quy định; công tác quản lý, sử dụng đất tại khu vực khai thác mỏ về cơ bản đã được tuân thủ theo quy định. Công tác quản lý Nhà nước về khoáng sản trên địa bàn đã đi vào nề nếp và từng bước được tăng cường. Bên cạnh đó, qua thanh tra, kiểm tra đã phát hiện vi phạm như: Khai thác cát lòng sông, cát san lấp không có Giấy phép; mua bán, vận chuyển, tiêu thụ và tàng trữ cát, sạn là vật liệu xây dựng thông thường không có nguồn gốc hợp pháp, lập bến bãi tập kết cát sỏi trái phép; khai thác khoáng sản vượt so với công suất được phép khai thác... và đã lập Biên bản xử phạt vi phạm hành chính hàng trăm trường hợp, ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính và truy thu lợi nhuận thu được với số tiền trên 8,9 tỷ đồng. Cùng với đó, công tác cấp phép hoạt động khoáng sản trên địa bàn tỉnh được triển khai thực hiện đúng pháp luật và chặt chẽ, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng tiết kiệm tài nguyên khoáng sản, kịp thời đáp ứng nhu cầu sử dụng vật liệu xây dựng trên địa bàn...

Hồng Mến