Các tài liệu liên quan đến Hội cũng chỉ là một ít văn bản để làm cẩm nang… và rất nhiều trở ngại khác phát sinh trên bước đường hoạt động. Tài sản duy nhất, mạnh mẽ nhất của Hội lúc này là ý chí, là nghị lực, là sự đúc kết từ bề dày kinh nghiệm trong cuộc sống, trong chiến đấu của các đồng chí trong Ban Chấp hành lâm thời cùng đồng lòng, đồng sức quyết tâm xây dựng Hội Người mù Quảng Bình phát triển.

Hội Người mù Quảng Bình được thành lập là một dấu mốc, đáp ứng nguyện vọng thiết tha của người mù tỉnh nhà mong muốn có tổ chức Hội để được sinh hoạt, được học tập, được lao động bình đẳng như tất cả mọi người trong xã hội. Từ đây, người mù Quảng Bình đã có ngôi nhà chung để gửi gắm những tâm tư tình cảm và cùng sẻ chia những ngọt bùi, buồn vui trong cuộc sống giữa những người đồng tật với nhau.

Năm 2000, toàn tỉnh có hơn 4.000 người mù, trong đó phụ nữ chiếm 55%, trẻ em 09%, người trong độ tuổi lao động chiếm 43%, đại đa số là nghèo đói và thất học. Có những người mù suốt hàng chục năm chưa dám rời vườn tược, xóm làng, chỉ quanh quẩn trong góc nhà, xó bếp, can tâm chấp nhận cuộc sống tạm bợ qua ngày nên vừa nghèo túng vật chất vừa đói tinh thần, nhiều người mù là thương bệnh binh, do tai nạn chiến tranh, tai nạn lao động hoặc ảnh hưởng chất độc màu da cam, mỗi khi trái gió trở trời phải chịu đớn đau vì vết thương cũ tái phát và rất nhiều hoàn cảnh éo le, phức tạp khác… Đây chính là vấn đề khó khăn đòi hỏi cán bộ Hội phải tìm tòi phương pháp tuyên truyền phù hợp, giáo dục, động viên hướng người mù vào các mục tiêu tốt đẹp, tin yêu cuộc sống.

Nhận thức được điều đó, Ban Chấp hành lâm thời Hội người mù tỉnh quyết tâm phải sớm thành lập được các Hội cơ sở. Bước đầu bắt tay vào công việc hoàn toàn mới mẻ, kinh nghiệm hoạt động Hội chưa có, phương tiện thiếu thốn, địa bàn rộng lớn, đi lại khó khăn, sự thông cảm của chính quyền một số nơi còn hạn chế, nhưng, với tình thương và trách nhiệm được giao, các đồng chí trong Ban Chấp hành đã tích cực bám địa bàn, về đến các xã, phường, thị trấn tìm đến những người bạn đồng cảnh ngộ để động viên nhau, tuyên truyền, phổ biến các công văn, chỉ thị của Đảng, Nhà nước về việc thành lập Hội, tuyên truyền Điều lệ Hội.

Vừa tích cực tuyên truyền vận động người mù vào tổ chức Hội, các đồng chí trong Ban Chấp hành lâm thời cũng tích cực tranh thủ sự giúp đỡ của lãnh đạo tỉnh, các sở, ban, ngành và các huyện, thành phố để chuẩn bị cho việc sớm thành lập Hội Người mù cơ sở. Tháng 11/2001, các huyện Quảng Trạch, Quảng Ninh và thành phố Đồng Hới được UBND tỉnh ra quyết định thành lập Hội. Bước đầu đi vào hoạt động, toàn tỉnh đã khảo sát, kết nạp được 114 người mù đủ tiêu chuẩn vào tổ chức Hội, thành lập được 07 Chi hội ở các xã, phường, thị trấn. Đến cuối năm 2002, Tỉnh Hội cũng chọn 03 đơn vị hội cơ sở đã tổ chức Đại hội nhiệm kỳ đầu tiên, lựa chọn những đồng chí có tâm huyết, nhiệt tình, đoàn kết cùng chung tay xây dựng Hội Người mù Quảng Bình đi vào hoạt động có hiệu quả.

Qua 20 năm hoạt động với 04 nhiệm kỳ Đại hội, mạng lưới tổ chức Hội đã phát triển thêm 05 Hội cấp huyện, đạt 8/8 huyện, thành phố có Hội, đã kết nạp được 1342 người mù vào hội, thành lập được 42 Chi hội, 04 Hội cấp xã và 15 Tổ, Nhóm để người mù có nơi để tham gia sinh hoạt. Đội ngũ cán bộ các cấp Hội luôn được củng cố và kiện toàn. Hội quan tâm, tạo điều kiện cử đi đào tạo bồi dưỡng tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ do Trung ương Hội và tỉnh tổ chức; động viên, khuyến khích cán bộ học lên các lớp đại học, cao đẳng, phổ cập trung học…

Trong những năm qua, nhờ thường xuyên thắt chặt mối quan hệ giữa tổ chức Hội với các ban, ngành, đoàn thể trong tỉnh, các tổ chức từ thiện, nhà hảo tâm… nên đã tranh thủ được sự giúp đỡ ngày càng nhiều hơn về tinh thần lẫn vật chất giúp Hội có thêm nguồn lực duy trì và đẩy mạnh các hoạt động của Hội. Từ Tỉnh hội đến Huyện hội đều được chính quyền địa phương quan tâm bố trí biên chế, trụ sở làm việc, mua sắm trang thiết bị, cơ sở vật chất phục vụ trong công tác của Hội; kinh phí hoạt động hàng năm được tăng dần theo tình hình phát triển kinh tế của địa phương. Ngoài kinh phí hoạt động, hàng năm, Tỉnh hội cũng được cấp thêm kinh phí dạy chữ, dạy nghề, nâng cao kỹ năng sống cho người mù. Việc phối kết hợp giữa Hội người mù với UBMTTQVN các cấp, các đoàn thể ngày càng có nhiều chuyển biến tích cực.

Do hoàn cảnh nên đại đa số người mù ít được học hành, nhất là đối với những người bị mù từ nhỏ hặc bẩm sinh. Họ luôn mang trong mình nỗi mặc cảm tự ti, sống an phận thủ thừa, e ngại, không muốn giao tiếp, hòa nhập với xã hội. Trước đây, khi chưa có tổ chức Hội, số người mù biết chữ Braille ở tỉnh Quảng Bình chỉ lác đác. Nhiệm vụ đặt ra đối với Hội là phải quyết tâm, động viên người mù tham gia học các lớp xóa mù chữ Braille. Những năm đầu mới thành lập với bộn bề khó khăn, Hội phải gửi học viên đi học ở Trung tâm đào tạo của Trung ương Hội hoặc phải thuê giáo viên từ tỉnh bạn về giảng dạy, địa điểm mở lớp cũng phải thuê mướn, mỗi lớp học cũng chỉ có từ 10 - 12 học viên. Đến năm 2008, được sự quan tâm của UBND tỉnh bố trí cho Hội trụ sở làm việc rộng rãi, khang trang hơn và Cơ sở dạy chữ dạy nghề của Hội từ đó được ra đời. Thời điểm đó, dù còn khó khăn thiếu thốn mọi bề nhưng với sự quyết tâm cao, Ban Thường trực Tỉnh hội đã tranh thủ sự giúp đỡ của các cấp, các ngành, nhà hảo tâm để có kinh phí mở lớp. Đến nay, Hội đã mở được 15 lớp xóa mù chữ Braille, 09 lớp nâng cao kỹ năng sống; 24 lớp dạy nghề (Nuôi và phòng trị bệnh cho gia cầm, Kỹ thuật viên xoa bóp tẩm quất, Tin học Văn phòng…) cho hàng trăm lượt hội viên trong độ tuổi lao động.

Nhờ được học chữ, học nghề, được tập huấn, anh chị em cán bộ, hội viên phấn khởi, tự tin, áp dụng vào công tác lãnh đạo, quản lý có hiệu quả hơn; nhận thức của cán bộ, hội viên được nâng lên, đã tiếp thu được kỹ thuật chăn nuôi, trồng trọt, đọc được sách báo bằng chữ Braille, tích cực tham gia các cuộc thi do Trung ương Hội và Tỉnh hội phát động và đạt giải cao.

Công tác chăm lo đời sống cho hội viên cũng là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Hội. Trong nhiều năm qua, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Trung ương Hội Người mù Việt Nam, sự quan tâm giúp đỡ của các cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận, kết hợp vận động các doanh nghiệp, nhà hảo tâm giúp đỡ về tinh thần lẫn vật chất, đến nay đã có gần 100 hộ gia đình hội viên nghèo, khó khăn về nhà ở được làm Nhà Đại đoàn kết, Nhà Tình thương, hỗ trợ sửa chữa 154 ngôi nhà; trợ cấp khó khăn, trợ cấp đột xuất do thiên tai bão lụt, thời kỳ giáp hạt cho hàng nghìn lượt hội viên và tặng hàng trăm cái đồng hồ nói, radio, gậy định hướng… với tổng số tiền hơn 04 tỷ đồng. Ngoài ra, Hội tích cực điều tra, khảo sát tình hình đời sống hội viên để kịp thời đề xuất với chính quyền địa phương quan tâm xem xét giải quyết chế độ, chính sách cho hội viên…

Bên cạnh việc dạy chữ, dạy nghề, chăm lo đời sống cho hội viên, Hội hết sức quan tâm đến vấn đề tạo việc làm giúp người mù có thêm thu nhập ổn định cuộc sống. Xuất phát từ nhu cầu, nguyện vọng chính đáng của hội viên, nhiều năm qua, Tỉnh hội đã đề xuất với Trung ương Hội phân bổ nguồn vốn vay từ Quỹ Quốc gia giải quyết việc làm (QQGGQVL) với lãi suất ưu đãi. Tỉnh hội đứng ra tín chấp với Ngân hàng Chính sách Xã hội, tổ chức cho người mù vay vốn, tạo điều kiện cho người mù cùng gia đình phát triển chăn nuôi trồng trọt, làm dịch vụ buôn bán nhỏ… phù hợp với đặc thù của họ. Năm 2003, với nguồn vốn ban đầu được vay theo kênh của Trung ương Hội người mù là 160 triệu đồng, giải quyết cho 81 hội viên vay, đến nay, Hội đã lập được nhiều dự án với doanh số cho vay hơn 04 tỷ đồng với hơn 600 lượt người vay. Ngoài nguồn vốn vay theo kênh của Trung ương Hội, nhiều hội viên cũng được chính quyền địa phương quan tâm giải quyết cho vay theo nguồn của địa phương và các kênh khác đem lại hiệu quả thiết thực.

Người mù Quảng Bình từ chỗ đói nghèo, tự ti, mặc cảm với xã hội, nhờ có Hội khơi dậy, động viên bằng tinh thần lẫn vật chất, đời sống hội viên ngày càng được nâng lên, nhiều người đã xoá được đói, giảm được nghèo, tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống từ 72% (năm 2002) đến nay còn 25%. Trong Tổ chức Hội xuất hiện ngày càng nhiều tấm gương điển hình biết vượt lên số phận như: anh Nguyễn Văn Mỵ ở Quảng Xuân, Quảng Trạch bị mù 2 mắt nhưng đã có sáng kiến dùng máy bộ đàm làm "Người thông tin làng chài" giúp ích cho bà con đi biển ở quê anh, được Chủ tịch nước gửi Thư khen; Trang trại gia đình anh Phan Thanh Sơn ở xã Quảng Lưu, huyện Quảng Trạch mỗi năm cho thu nhập từ 200 - 250 triệu đồng, tạo công ăn việc làm cho 05 - 07 người cũng là người khuyết tật trong thôn, trong đó 04 lao động trong thời vụ, 03 lao động thường xuyên; anh Nguyễn Văn Cảnh, anh Trần Đông ở xã Vạn Ninh (huyện Quảng Ninh); bác Trần Văn Ngô, anh Trương Văn Lơi, chị Trần Thị Thu (thành phố Đồng Hới); vợ chồng anh Nguyễn Hữu Thế ở xã Xuân Ninh (huyện Quảng Ninh); anh Ngô Mậu Hưng, chị Nguyễn Thị Hạnh, Dương Thị Siệc (huyện Lệ Thủy) và rất nhiều điển hình khác đã tích cực đầu tư vào chăn nuôi, trồng trọt, trồng rừng, làm dịch vụ buôn bán bán… đang từng bước vươn lên làm giàu chính đáng .

Vừa tích cực đứng ra lập dự án cho hội viên vay vốn, Hội còn tích cực mở các cơ sở, dịch vụ, tổ sản xuất để tạo việc làm cho nhiều hội viên trong độ tuổi lao động. Các cơ sở xoa bóp tẩm quất của Hội ở Đồng Hới, Lệ Thủy, Bố Trạch, Ba Đồn đã tạo việc làm cho hơn 70 người mù với mức thu nhập bình quân 03 - 05 triệu đồng/người/tháng. Các tổ làm tăm tre, chổi đót ở Tuyên Hóa, Bố Trạch, Quảng Ninh, Lệ Thủy cũng đã thu hút được hàng chục hội viên tham gia.

Văn nghệ - thể thao là một mặt đời sống tinh thần không thể thiếu đối với người mù. Các buổi sinh hoạt hội được lồng ghép các văn nghệ tiết mục thơ, ca, hò ,vè mang lại không khí vui tươi phấn khởi giúp hội viên thêm tin yêu vào cuộc sống. Tại các cuộc thi văn hóa - văn nghệ, thể dục - thể thao dành cho người khuyết tật, nhiều hội viên đã tích cực tham gia và đạt được giải cao, đem niềm vui, niềm tự hào về cho Hội Người mù Quảng Bình.

Với những nỗ lực cố gắng trong 20 năm qua, Hội Người mù Quảng Bình đã được Đảng, Nhà nước, Chính phủ và các cấp các ngành trao tặng nhiều hình thức khen thưởng và danh hiệu cao quý: Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen cho 02 tập thể Hội và 02 cá nhân; Trung ương MTTQVN tặng 01 Bằng khen; 02 lần được Tỉnh hội được Trung ương Hội Người mù Việt Nam và UBND tỉnh tặng Cờ đơn vị xuất sắc; Trung ương Hội Người mù Việt Nam tặng Kỷ niệm chương “Vì hạnh phúc người mù” 126 cá nhân là lãnh đạo cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp và những ân nhân, cá nhân cán bộ hội viên đã có nhiều công lao đóng góp xây dựng Hội; 01 cá nhân của Hội vinh dự được Nhà nước tặng Huân chương Lao động hạng Ba; UBND tỉnh và Trung ương Hội Người mù Việt Nam tặng nhiều Bằng khen cho các tập thể, cá nhân của Hội.

Hồng Lựu