Để triển khai tốt các chính sách đối với đối tượng bảo trợ xã hội trên địa bàn tỉnh, thời gian qua, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội đã tích cực hướng dẫn, chỉ đạo và đôn đốc các địa phương thực hiện tốt công tác trợ giúp xã hội như: Đảm bảo mọi người dân đều đón tết Nguyên đán vui tươi, đầm ấm; tăng cường các biện pháp phòng, chống tình trạng trẻ em, người khuyết tật, người cao tuổi lang thang xin ăn hoặc bị lợi dụng, dụ dỗ, ép buộc lang thang xin ăn, góp phần đảm bảo an toàn trật tự và an sinh xã hội; tổ chức chúc thọ, mừng thọ cho người cao tuổi tròn 90, 100 tuổi đúng quy định, đảm bảo trang trọng, tiết kiệm phù hợp với phong tục từng địa phương; kịp thời nắm tình hình thiệt hại do trận lũ lụt lịch sử tháng 10/2020 gây ra để tham mưu các giải pháp cứu trợ, cứu đói kịp thời và hỗ trợ khẩn cấp nhằm ổn định đời sống Nhân dân; tham mưu hỗ trợ kinh phí cho người dân thuộc đối tượng bảo trợ xã hội bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19.

Bên cạnh đó, việc thực hiện các chế độ, chính sách trợ giúp xã hội đối với đối tượng bảo trợ xã hội tại cộng đồng và các đối tượng được chăm sóc, nuôi dưỡng tập trung tại các cơ sở trợ giúp xã hội đều được các địa phương, đơn vị quan tâm giải quyết đầy đủ, kịp thời, góp phần đảm bảo an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh. Năm 2020, toàn tỉnh có 38.874 đối tượng bảo trợ xã hội được hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng tại cộng đồng; 346 đối tượng đang được chăm sóc, nuôi dưỡng tại các cơ sở trợ giúp xã hội; hơn 1.000 đối tượng bảo trợ xã hội từ trần được hỗ trợ mai táng phí theo đúng quy định. Cùng với việc thực hiện tốt các chế độ, chính sách đối với các đối tượng hưởng chế độ trợ cấp thường xuyên, công tác trợ giúp xã hội đột xuất cho các đối tượng có hoàn cảnh khó khăn trong cuộc sống, các gia đình, cá nhân gặp thiên tai, hỏa hoạn và sự cố bất khả kháng khác... cũng được các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương quan tâm chỉ đạo thực hiện có hiệu quả, đặc biệt là trong năm 2020 đầy khó khăn khi chịu ảnh hưởng nặng nề của đại dịch Covid-19 và trận mưa lũ lịch sử làm ảnh hưởng đến đời sống, sản xuất của người dân. Theo đó, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội đã tham mưu UBND tỉnh trình Chính phủ hỗ trợ 7.158,865 tấn gạo để cứu đói cho Nhân dân, trong đó dịp Tết 802,875 tấn, thời kỳ giáp hạt 855,990 tấn, do mưa lũ 5.500 tấn; đồng thời hướng dẫn các địa phương tổ chức giao nhận, cấp phát gạo đến tận người dân đúng định mức, đối tượng quy định, đảm bảo không có hộ dân nào bị thiếu đói. Cùng với đó, thực hiện Nghị quyết 42/NQ-CP ngày 09/4/2020 của Chính phủ về các biện pháp hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch Covid-19, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội cũng đã tham mưu UBND tỉnh hỗ trợ cho 36.188 đối tượng bảo trợ xã hội trên địa bàn tỉnh với kinh phí 54.102,5 triệu đồng; chủ động nắm tình hình thiệt hại và tham mưu kinh phí khắc phục hậu quả nặng nề do thiên tai gây ra, trong đó thiệt hại nặng về nhà ở là 249 nhà, nhà ở phải di dời khẩn cấp do nguy cơ sạt lở, lũ lụt gây ra 176 nhà với tổng kinh phí trên 12 tỷ đồng.

Mặt khác, việc thực hiện các chính sách, pháp luật đối với người cao tuổi cũng được các địa phương, đơn vị quan tâm chỉ đạo triển khai thực hiện, qua đó góp phần nâng cao nhận thức và tạo sự đồng thuận, hưởng ứng của người dân trong thực hiện chính sách, pháp luật đối với người cao tuổi. Trong năm 2020, toàn tỉnh có 22.619 người cao tuổi được hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng theo quy định; 18 người cao tuổi được chăm sóc, nuôi dưỡng tại cơ sở trợ giúp xã hội; tổ chức chúc thọ, mừng thọ cho 127 cụ tròn 100 tuổi, 1.499 cụ tròn 90 tuổi và gần 10.000 người cao tuổi 70, 75, 80, 85, 95 và trên 100 tuổi. Công tác chăm sóc sức khỏe, dịch vụ xã hội cho người cao tuổi luôn được các ngành liên quan và các cấp Hội quan tâm đầy đủ, đúng định mức, hiện có 92.479 người cao tuổi có Thẻ bảo hiểm y tế, có 10.892 người cao tuổi được tư vấn khám sức khỏe tại cơ sở. Việc chăm sóc, phát huy vai trò người cao tuổi ngày càng được chú trọng dưới mọi hình thức đem lại nhiều lợi ích thiết thực và niềm vui cho người cao tuổi, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của người cao tuổi.

Ngoài ra, đối với người khuyết tật, các địa phương, đơn vị cũng đã thực hiện đầy đủ các chính sách, pháp luật đảm bảo quy định của Nhà nước như giải quyết chế độ trợ cấp xã hội thường xuyên, cấp Thẻ bảo hiểm y tế, hỗ trợ mai táng phí, chăm sóc sức khỏe, chế độ, chính sách giáo dục đối với trẻ khuyết tật. Toàn tỉnh có 23.119 người khuyết tật được hưởng chế độ trợ cấp xã hội, trong đó người khuyết tật đặc biệt nặng 4.548 người, người khuyết tật nặng 18.571 người. Công tác tuyên truyền, phổ biến các văn bản liên quan đến người khuyết tật được chú trọng triển khai nhằm giúp người dân nắm bắt được những chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước để cùng với địa phương thực hiện và giám sát thực hiện. Các cấp chính quyền, tổ chức Hội và người dân cũng đã tích cực phối hợp thực hiện tốt các hoạt động trợ giúp xã hội, tạo điều kiện cho người khuyết tật vượt qua số phận, hoàn cảnh để tự tin, vươn lên trong cuộc sống, hòa nhập cộng đồng.

Tuy nhiên, hiện nay, nhận thức của một số địa phương, cơ sở và phần lớn người dân vẫn coi trợ giúp xã hội là hoạt động nhân đạo, từ thiện mà chưa hướng đến việc đảm bảo thực hiện quyền cho đối tượng hưởng trợ giúp xã hội, chưa coi chính sách trợ giúp xã hội là biện pháp, công cụ để thực hiện mục tiêu bảo đảm an toàn cuộc sống cho bộ phận dân cư không may gặp phải hoàn cảnh khó khăn, chưa coi việc đầu tư thực hiện chính sách bảo trợ xã họi là kênh đầu tư phát triển. Việc xét duyệt trợ cấp xã hội hàng tháng ở một số địa phương, cơ sở còn chậm, chưa đảm bảo thời gian quy định nên đã ảnh hưởng đến quyền lợi của đối tượng. Thêm vào đó, trong điều kiện hiện nay, mức chuẩn trợ cấp xã hội còn thấp so với mức sống tối thiểu nên đời sống của phần lớn đối tượng bảo trợ xã hội còn rất khó khăn.

Để đảm bảo cuộc sống tối thiểu cho đối tượng bảo trợ xã hội, thời gian tới, thiết nghĩ Chính phủ, các Bộ, ngành Trung ương cần nghiên cứu, nâng mức trợ cấp xã hội, hạ tuổi hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng đối với người cao tuổi; có cơ chế chính sách hỗ trợ mua Thẻ bảo hiểm y tế cho các đối tượng là người khuyết tật đã được cấp Giấy xác định mức độ khuyết tật nhẹ nhằm hỗ trợ và tạo điều kiện cho người khuyết tật khám chữa bệnh, phục hồi chức năng… (vì phần lớn người khuyết tật thuộc diện cần xác định mức độ khuyết tật đều có hoàn cảnh khó khăn); hỗ trợ kinh phí cho các địa phương có khó khăn về ngân sách để đầu tư tập huấn nâng cao năng lực, kỹ năng cho người làm công tác bảo trợ các cấp, đặc biệt là cấp cơ sở.

Về phía tỉnh, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội cũng tiếp tục tham mưu UBND chỉ đạo các sở, ngành liên quan tổ chức thực hiện có hiệu quả các chính sách đối với đối tượng bảo trợ xã hội như: Khám chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe, giáo dục, vay vốn giải quyết việc làm, văn hóa, du lịch... để đảm bảo quyền lợi và nâng cao chất lượng cuộc sống cho các đối tượng yếu thế.

N.Q