Trong giai đoạn 2016 - 2020, tỉnh đã triển khai các hoạt động đối ngoại, xúc tiến đầu tư theo kế hoạch đề ra; tích cực tham gia vào chương trình, hội nghị quốc tế về xúc tiến đầu tư như APEC, Gặp gỡ Hoa Kỳ, Gặp gỡ châu Âu, Gặp gỡ Nhật Bản - Khu vực Bắc Trung Bộ, Gặp gỡ Hàn Quốc 2020, Hội nghị phát triển kinh tế miền Trung, Diễn đàn kinh tế Bắc Trung Bộ... và các hội nghị lớn do các Bộ, ngành Trung ương tổ chức nhằm quảng bá, giới thiệu tiềm năng, lợi thế và cơ hội đầu tư vào tỉnh. Thông qua các hoạt động, tỉnh đã xem xét, quyết định chủ trương đầu tư cho nhiều dự án lớn và ký kết nhiều biên bản ghi nhớ, hợp tác đầu tư với các tổ chức, nhà đầu tư trong nước lẫn quốc tế.

Cụ thể, Quảng Bình đã phối hợp với các ban, ngành Trung ương tổ chức được 04 cuộc xúc tiến đầu tư tại nước ngoài gồm Thái Lan, Philippine, Singapore, Phần Lan và Đức; tiếp đón nhiều nhà đầu tư từ các nước Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore, CHLB Đức... Cùng với xu thế chung, nhiều tập đoàn lớn cũng đã đến khảo sát, cam kết đầu tư như: Tập đoàn Dohwa (Hàn Quốc) đầu tư Dự án Nhà máy điện mặt trời 49,5MWp tại huyện Lệ Thủy, Dự án Nhà máy sản xuất viên nén năng lượng; Tập đoàn Giáo dục KinderWorld khảo sát đầu tư Dự án Trường Cao đẳng Quốc tế Pegasus và dự án khu phức hợp du lịch sinh thái; Tập đoàn Năng lượng tái tạo Ayala (AC Energy) nghiên cứu, đầu tư các dự án năng lượng tái tạo trên địa bàn tỉnh; Tập đoàn Southeast Asia Capital (Mỹ) đang xem xét, đề xuất đầu tư Cụm Cảng tổng hợp Hòn La; Tập đoạn SOWITEC (Đức) đầu tư Nhà máy điện gió Quảng Bình 1 với công suất 252 MW có tổng vốn đầu tư dự kiến 315 triệu USD; Tập đoàn Fortis Home và Công ty Xuất nhập khẩu BHG (Đức) nghiên cứu đầu tư dự án Trung tâm Thương mại thông minh tại thành phố Đồng Hới...

Theo báo cáo của Sở Kế hoạch và Đầu tư, từ năm 2016 đến nay, tỉnh đã thu hút được 11 dự án của các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đầu tư trên địa bàn tỉnh với tổng số vốn đăng ký 114 triệu USD. Ngoài ra, thông qua hoạt động góp vốn, mua cổ phần, phần góp vốn, Tập đoàn SCG (Thái Lan) đã đầu tư, mua lại 02 dự án nhà máy xi măng lớn trên địa bàn tỉnh (Nhà máy xi măng Quảng Phúc, Nhà máy xi măng Sông Gianh) với số vốn đầu tư trên 400 triệu USD.

Bên cạnh đó, trong hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài, Quảng Bình hiện đã thu hút được 23 dự án FDI với tổng vốn đăng ký đầu tư là 783,512 triệu USD, lũy kế giải ngân từ đầu các dự án đến nay đạt khoảng 550 triệu USD. Trong đó 09 dự án/ 523,212 triệu USD đã đi vào hoạt động; 10 dự án/257 triệu USD đang thi công, xây dựng cơ bản; 02 dự án/1,44 triệu USD đang nghiên cứu lập dự án đầu tư và 02 dự án/1,86 triệu USD đang tạm dừng hoạt động để tìm kiếm thị trường đầu ra.

Xét về lĩnh vực đầu tư, hiện nay trên địa bàn tỉnh có 03 dự án/26,95 triệu USD đầu tư vào lĩnh vực nông, lâm, thủy sản; 06 dự án/584,75 triệu USD đầu tư vào lĩnh vực khai thác, sản xuất vật liệu xây dựng; 06 dự án/156,07 triệu USD đầu tư vào lĩnh vực năng lượng tái tạo và xử lý môi trường; 02 dự án/5,09 triệu USD đầu tư vào lĩnh vực cơ khí, chế tạo; 06 dự án/10,66 triệu USD đầu tư vào lĩnh vực thương mại dịch vụ và vận tải. Theo địa bàn quản lý, toàn tỉnh có 05 dự án/22,77 triệu USD trong khu kinh tế, các khu công nghiệp, 18 dự án/760,742 triệu USD đầu tư ngoài khu kinh tế và các khu công nghiệp.

Tuy nhiên xét về mặt tổng thể, các dự án FDI trên địa bàn Quảng Bình có quy mô tương đối nhỏ, vì thế mang lại hiệu quả đầu tư chưa cao. Các dự án chủ yếu đầu tư vào lĩnh vực thương mại, dịch vụ và sản xuất công nghiệp vật liệu xây dựng, cơ khí, chưa có được những dự án lớn đầu tư vào những lĩnh vực đặc biệt ưu tiên và là thế mạnh của tỉnh như du lịch - dịch vụ; công nghiệp chế biến, chế tạo; nông nghiệp công nghệ cao... nên hiệu quả kinh tế chưa tương xứng với tiềm năng, thế mạnh và yêu cầu đặt ra theo chủ trương thu hút đầu tư của tỉnh.

Mặt khác, trong quá trình triển khai thực hiện, địa phương vẫn gặp một số khó khăn, vướng mắc, đó là: Mặc dù đã được quan tâm, đầu tư rất lớn trong thời gian qua, tuy nhiên hệ thống hạ tầng kỹ thuật trên địa bàn tỉnh vẫn còn nhiều bất cập và thiếu đồng bộ, chưa đáp ứng được yêu cầu cho đầu tư, phát triển. Nguồn nhân lực có trình độ kỹ thuật, tay nghề cao còn rất hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu về lao động cho nhà đầu tư. Chính sách đào tạo và thu hút lao động có tay nghề cao chậm đổi mới nên chưa phù hợp với tình hình thực tế, không đủ sức hấp dẫn để đào tạo và thu hút được nguồn nhân lực chất lượng cao bổ sung cho một số ngành, lĩnh vực ưu tiên khuyến khích. Cùng với đó, chính sách thu hút đầu tư chưa thật sự hấp dẫn, khác biệt do địa phương chủ yếu áp dụng khung chính sách mà Trung ương ban hành nên sẽ rất khó thu hút được các nhà đầu tư; thiếu quỹ đất sạch để thu hút đầu tư, đặc biệt là tại các khu công nghiệp, khu kinh tế; công tác đền bù, giải phóng mặt bằng và giao đất, cho thuê đất một số dự án còn kéo dài làm ảnh hưởng đến tiến độ triển khai dự án đầu tư. Ngoài ra, công tác cải cách thủ tục hành chính được quan tâm, tập trung chỉ đạo thực hiện nhưng hiệu quả chưa cao, thủ tục còn nhiều, thời gian giải quyết chậm, chưa đáp ứng được yêu cầu và thực sự tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư trong việc triển khai thực hiện dự án. Công tác chỉ đạo, giải quyết vướng mắc cho nhà đầu tư còn chậm, ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện dự án và môi trường đầu tư. Chỉ số năng lực canh tranh cấp tỉnh (PCI) của tỉnh khá thấp, chậm cải thiện, nhất là các chỉ số mà nhà đầu tư nước ngoài hết sức quan tâm: Chi phí không chính thức, tiếp cận đất đai, tính minh bạch, thiết chế pháp lý, thể hiện môi trường đầu tư chưa hấp dẫn và cải cách hành chính chưa hiệu quả.

Thời gian tới, tỉnh tiếp tục đề nghị Chính phủ, các Bộ, ngành Trung ương có khung ưu đãi chính sách chung cho phép địa phương chủ động hơn trong chính sách ưu đãi phù hợp với nhu cầu và mong muốn tại địa bàn; quan tâm hỗ trợ để tiếp tục thực hiện đồng bộ giải pháp, kêu gọi, định hướng cho nguồn vốn FDI đến với Quảng Bình nhằm hoàn thiện kết cấu hạ tầng, nâng cao chất lượng phục vụ đáp ứng yêu cầu của nền kinh tế, đẩy nhanh tiến độ các công trình trọng điểm để thu hút đầu tư phát triển kinh tế - xã hội; ưu tiên nguồn lực để lựa chọn đầu tư các hạ tầng thiết yếu tại khu kinh tế, khu công nghiệp, tập trung theo hướng đầu tư phục vụ thu hút đầu tư, không đầu tư dàn trải, thiếu hiệu quả.

Cùng với đó, địa phương cũng mong muốn Chính phủ, các Bộ, ngành Trung ương quan tâm hỗ trợ, tạo điều kiện để tỉnh sớm hoàn thành Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2020 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 làm cơ sở xây dựng danh mục các dự án vận động xúc tiến đầu tư, dự án có quy mô lớn, trọng điểm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội tỉnh; hỗ trợ quảng bá hình ảnh về tiềm năng cơ hội đầu tư vào Quảng Bình, đặc biệt là tiềm năng về phát triển du lịch, dịch vụ trên các kênh thông tin trong nước và quốc tế; hoàn thiện chính sách ưu đãi, hỗ trợ đầu tư của tỉnh theo hướng tập trung nguồn lực cho một số lĩnh vực ưu tiên, khuyến khích đầu tư; đồng thời sửa đổi quy định về hướng dẫn thực hiện chính sách hỗ trợ đầu tư theo hướng đơn giản hóa, cụ thể, dễ hiểu, dễ thực hiện...

Minh Huyền