Trong năm 2020, tỉnh đã ban hành và triển khai trên 12 văn bản chỉ đạo, hướng dẫn công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL), trong đó có nội dung phổ biến các văn bản quy phạm pháp luật (QPPL) về theo dõi tình hình THPL như Nghị định 59/2012/NĐ-CP, Nghị định 32/2020/NĐ-CP, các Thông tư của Bộ Tư pháp….; đồng thời chỉ đạo sở, ban, ngành, cơ quan Trung ương đóng trên địa bàn, UBND các huyện, thị xã, thành phố căn cứ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn tăng cường tuyên truyền, phổ biến kịp thời, đầy đủ, công khai quy định pháp luật đến cán bộ, công chức, viên chức, người dân. Trong đó, Sở Tư pháp - cơ quan tham mưu thực hiện nhiệm vụ theo dõi tình hình THPL trên địa bàn tỉnh đã tổ chức 13 hội nghị, lớp tập huấn, bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho trên 1.400 lượt người tham dự; in ấn, phát hành 152.900 tài liệu tuyên truyền; cung cấp cho cấp xã tài liệu tuyên truyền trên hệ thống loa phát thanh cơ sở… có lồng ghép nội dung tập huấn, tuyên truyền pháp luật trong lĩnh vực theo dõi THPL.

Bên cạnh đó, do tình hình dịch bệnh Covid-19 và thiên tai, nhiều sở, ngành đã rút gọn nội dung, đối tượng thanh tra, kiểm tra tình hình tuân thủ pháp luật của cơ quan Nhà nước và người có thẩm quyền. Tính đến ngày 10/11/2020, ngành Thanh tra đã triển khai thực hiện 243 cuộc thanh tra, trong đó: 52 cuộc thanh tra hành chính, 191 cuộc thanh tra, kiểm tra chuyên ngành và phát hiện sai phạm hơn 13,6 tỷ đồng, kiến nghị thu hồi hơn 3,5 tỷ đồng, xử phạt vi phạm hành chính hơn 3,7 tỷ đồng, kiến nghị khác hơn 3,4 tỷ đồng, tịch thu tài sản vi phạm gần 03 tỷ đồng. Số tiền đã thu hồi hơn 8,2 tỷ đồng, đạt 80,3%. Thông qua công tác thanh tra, kiểm tra, trong năm, cũng đã phát hiện những thiếu sót, hạn chế trong công tác quản lý Nhà nước để kịp thời xử lý hoặc đề xuất cơ quan có thẩm quyền xử lý, góp phần tăng cường hiệu lực, hiệu quả của công tác quản lý Nhà nước về theo dõi tình hình THPL trên địa bàn tỉnh.

Đối với công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo, trong năm, các ngành, các cấp trong tỉnh đã nhận 1.897 đơn khiếu nại, tố cáo, phản ánh, kiến nghị của công dân, so với cùng kỳ năm 2019 tăng 257 đơn. Tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành, địa phương tập trung giải quyết, xử lý đơn khiếu nại, tố cáo của công dân; Thanh tra tỉnh tăng cư¬ờng rà soát, đôn đốc, hướng dẫn; kiến nghị trả lại cho người dân số tiền hơn 50 triệu đồng; kiến nghị xử lý hành chính 15 cá nhân; chuyển hồ sơ 01 vụ việc để điều tra làm rõ hành vi vi phạm về làm giả tài liệu, con dấu của cơ quan, tổ chức, làm giả chữ ký của người có thẩm quyền.

Cùng với đó, công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm cũng được các cơ quan Nhà nước, người có thẩm quyền quan tâm chỉ đạo, đảm bảo tốt an ninh Quốc gia và trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh. Các cơ quan chức năng tiếp tục tăng cường kiểm tra việc chấp hành pháp luật trên một số lĩnh vực quản lý nhằm phát hiện kịp thời, chấn chỉnh những biểu hiện vi phạm pháp luật của cơ quan, tổ chức, cá nhân; quan tâm triển khai tuyên truyền, phổ biến pháp luật bằng nhiều hình thức khác nhau để quán triệt, giáo dục nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, công chức, viên chức, người dân và doanh nghiệp.

Trong năm 2020, TAND hai cấp đã thụ lý 814 vụ vi phạm pháp luật hình sự với 1.422 bị cáo; giải quyết, xét xử 714 vụ án (đạt 87,7%) với 1.222 bị cáo (đạt 85,9%), trong đó TAND tỉnh thụ lý 218 vụ với 417 bị cáo, giải quyết 181 vụ với 74 bị cáo; TAND cấp huyện thụ lý 596 vụ với 1.005 bị cáo; giải quyết 533 vụ với 879 bị cáo. So với cùng kỳ năm trước, tổng số vụ án hình sự được TAND hai cấp thụ lý giải quyết tăng về số vụ và số bị cáo (249 vụ/547 bị cáo), trong đó số vụ và số bị cáo do TAND tỉnh thụ lý giải quyết tăng 174 vụ/329 bị cáo; do TAND cấp huyện thụ lý giải quyết tăng 75 vụ/218 bị cáo.

Mặt khác, tình hình THPL trong một số lĩnh vực như đấu giá quyền sử dụng đất; xử lý vi phạm hành chính và đăng ký biện pháp bảo đảm bằng quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất cũng được các cấp, ngành, địa phương quan tâm triển khai thực hiện. Đặc biệt là trong công tác xử lý vi phạm hành chính, các cơ quan, đơn vị, địa phương đã quan tâm chỉ đạo triển khai thực hiện nghiêm túc. Về hồ sơ các vụ việc xử lý vi phạm hành chính, cơ bản đã được thực hiện theo quy định của pháp luật. Việc lập biên bản vi phạm hành chính và ra Quyết định xử phạt đối với đối tượng có hành vi vi phạm được thực hiện kịp thời, cơ bản bảo đảm về trình tự, thủ tục, thẩm quyền theo quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, việc triển khai thực hiện công tác theo dõi tình hình THPL trên địa bàn tỉnh hiện vẫn gặp một số khó khăn, vướng mắc, đó là: Việc rà soát văn bản của Trung ương để ban hành văn bản quy định chi tiết theo thẩm quyền trong một số lĩnh vực chưa toàn diện, thiếu kịp thời do điều kiện về nhân lực không đủ dẫn đến chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ; vấn đề bố trí biên chế gặp nhiều khó khăn, đội ngũ công chức được giao thực hiện nhiệm vụ theo dõi THPL nhìn chung vẫn còn thiếu về số lượng, phần lớn là kiêm nhiệm để thực hiện nhiệm vụ này; kinh phí, cơ sở vật chất phục vụ công tác còn hạn hẹp nên một số lĩnh vực còn khó khăn trong triển khai thực hiện; tình trạng vi phạm pháp luật của tổ chức, cá nhân trong thời gian qua vẫn còn xảy ra. Một số lĩnh vực vi phạm xảy ra nhiều như trật tự an toàn giao thông, đất đai, xây dựng, an ninh trật tự làm ảnh hưởng đến trật tự quản lý Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân. Công tác phối hợp của một số cơ quan, đơn vị có liên quan trong việc thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất còn chưa đồng đều. Một số trường hợp xử lý vi phạm hành chính còn để xảy ra sai sót ảnh hưởng đến hiệu quả của công tác THPL...

Để công tác theo dõi tình hình THPL tiếp tục đạt nhiều kết quả trong thời gian tới, tỉnh đã đề nghị Bộ Tư pháp hàng năm ban hành Kế hoạch theo dõi tình hình THPL sớm giúp địa phương làm căn cứ, xác định lĩnh vực trọng tâm để ban hành kế hoạch của địa phương đảm bảo thống nhất có văn bản hướng dẫn đối với lĩnh vực theo dõi trọng tâm, sau khi ban hành Kế hoạch, tỉnh cũng đề nghị Bộ để triển khai thực hiện, đặc biệt là hướng dẫn cụ thể về tiêu chí, nội dung để đánh giá tình hình THPL; đồng thời tăng cường công tác tập huấn, bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ theo dõi tình hình THPL cho đội ngũ thực hiện nhiệm vụ này ở địa phương. Song song với đó, tỉnh cũng đề nghị Bộ Tài chính nghiên cứu ban hành hoặc tham mưu ban hành văn bản QPPL quy định mức chi cho công tác theo dõi THPL để địa phương có cơ sở phân bổ nguồn kinh phí thực hiện đảm bảo có hiệu quả, chất lượng hơn trong thời gian tới; các cơ quan Trung ương khi tham mưu hoặc ban hành văn bản QPPL cần chú trọng việc lấy ý kiến của địa phương và cân đối thời gian phù hợp để địa phương có điều kiện nghiên cứu tham gia góp ý; đồng thời nghiên cứu, xem xét, tiếp thu ý kiến đóng góp đảm bảo văn bản QPPL được ban hành có tính thống nhất, ổn định, hiệu quả, có tính khả thi cao khi áp dụng trong thực tiễn...

Minh Huyền